Nie każdy musi być zawodowym sportowcem, raczej chodzi o to, żeby być sprawnym i zdrowym – mówi mistrzyni Europy, Alicja Tchórz w rozmowie z Agnieszką Marczak.
Proszę powiedzieć, jak zaczęła się Pani przygoda z pływaniem?
W drugiej klasie szkoły podstawowej podczas zaję
ogólnorozwojowych na basenie trener zauważył, że lepiej od innych unoszę się na wodzie. Zaprosił mnie na treningi do klubu i tak zaczęła się moja przygoda z pływaniem.
Jaki to był klub?
UKS – 9 Kalisz. Lubiłam spędzać czas w z przyjaciółmi w wodzie, to była forma rozładowania energii, której zawsze miałam dużo. Zaczęłam zdobywać coraz lepsze wyniki sportowe, więc zmieniłam swój klub na Delfin Kalisz, a później na Słowiankę Gorzów Wielkopolski. W Gorzowie zdałam maturę i przeniosłam się do Wrocławia na studia. Tu rozpoczęłam treningi w klubie MKS Juvenia Wrocław, w którym jestem do dzisiaj.
Szybko nauczyła się Pani pływać – w drugiej klasie szkoły podstawowej.
Nie. Pływać umiałam już wcześniej. W drugiej klasie trafiłam do klubu.
Czy to rodzice zarazili Panią pływaniem?
Moi rodzice są wysportowani, zawsze byli aktywni fizycznie Nie uprawiali sportu zawodowo, ale zachęcali mnie do ćwiczeń fizycznych. Bardzo ważne jest, żeby rodzice byli wzorem i sami uczestniczyli w zajęciach sportowych, bo dzieci ich naśladują.
Gdy się ma jedenaście lat, trudno wstawać na treningi.
Jedenastolatkowie nie wstają o szóstej rano, żeby trenować. Treningi odbywały się po południu i nie były tak intensywne jak teraz (trenuję jedenaście razy w tygodniu), tylko o wiele delikatniejsze. Takie podejście jest ważne, aby dzieci nie katować, tylko zachęcać, żeby trening traktowały jak zabawę. W innym przypadku mogą się szybko zniechęcić do uprawiania sportu.
Teraz ma Pani dwa treningi dziennie.
Tak, pierwszy zaczyna się o szóstej rano, a po południu mamy jednostkę treningową albo w wodzie, albo na lądzie. Treningi na przestrzeni lat bardzo się zmieniły. Zaczynałam karierę sportową dwadzieścia lat temu i poznałam wiele szkół trenerskich. Obecnie większy nacisk kładzie się na trenowanie na lądzie, a nie w wodzie, jak jeszcze dziesięć lat temu. Pływacy muszą też być bardzo silni i dlatego wykonują dynamiczne ćwiczenia na lądzie, gdzie opór powietrza jest dużo mniejszy niż w wodzie. No ale jednak zawsze trzeba zrobić kilometry na pływalni, bo ścigamy się w środowisku wodnym, które nie jest naturalnym środowiskiem dla człowieka.
Zdobyła Pani złoty medal mistrzostw Europy w Kazaniu. Ostatni złoty medal zdobyliśmy czternaście lat temu. Jakie znaczenie ma dla Pani ten medal?
Jest to dla mnie ogromne wyróżnienie i spełnienie marzeń. Słysze
Mazurek Dąbrowskiego na najwyższym podium to wielka chwila. Zawsze trenujemy, żeby wygrywać (nie jest łatwo poradzić sobie z porażką), dlatego byłam szczęśliwa i zaskoczona, że udało mi się pokonać taką gwiazdę jak Sarah Sjöström ze Szwecji, wielokrotną mistrzynię Europy, świata i igrzysk olimpijskich. W Kazaniu nie przegrała żadnego innego dystansu.
Zdobyła Pani mistrzostwo Europy i przy okazji poprawiła rekord życiowy i rekord Polski, który należał do Otylii Jędrzejczak.
Kiedy odwróciłem się, żeby zobaczyć na tablicy świetlnej wyniki, to do mnie zupełnie nie docierało. Zastanawiałam się, czy dobrze widzę, i czekałam na jakąś weryfikację, ale cały czas przy moim nazwisku była jedynka i wszystko mówiło, że wygrałam ten wyścig. Powoli oswajałam się z tą myślą, że zwyciężyłam.
Jak Otylia Jędrzejczak zareagowała na pani sukces?
Myślę, że była ze mnie dumna pogratulowała nam na lotnisku, zorganizowała konferencję prasową myślę, że była zadowolona, że pierwsze zawody pod jej przewodnictwem tak były udane dla reprezentacji Polski.
Zaangażowała się pani w organizację memoriału Marka Petrusewicza pierwszego polskiego rekordzisty świata w pływaniu.
Tak memoriał Marka Petrusewicza właśnie się odbywa. Jest to już 32. edycja. To był człowiek, który pobił pierwszy rekord świata stylem klasycznym, tutaj we Wrocławiu przy ul. Teatralnej, dlatego warto go wspominać. Był też działaczem Solidarności, mimo że borykał się z różnymi problemami zdrowotnymi, a później z niepełnosprawnością, można go stawiać jako wzór. Trzeba przypominać, że był ktoś taki i że rekordy świata można podbijać.
Styl zmienny na 100 metrów jest bardzo wymagający, bo są to cztery style na każdej długości basenu. Który styl lubi Pani najbardziej?
Od wielu lat specjalizuje się w stylu grzbietowym, to mój podstawowy styl. Jednak jestem zawodniczką wszechstronną, może dzięki temu, że trenuję już tyle lat. Żeby zawsze wchodzić do wody z przyjemnością, trzeba pamiętać o zróżnicowaniu treningu. Jestem wymagającą zawodniczką. Nie lubię monotonii, więc pływam różnymi stylami. Dlatego potrafię przepłynąć ten dystans 100 m stylem zmiennym, który jest dystansem niezwykle technicznym. Żeby wygrywać, trzeba być wszechstronnym,.
Zdobyła Pani też brązowy medal w rywalizacji sztafet na dystansie 4×50 m stylem dowolnym.
Tak. Szybsze były tylko Rosjanki i Holenderki. Wystartowałyśmy w składzie Katarzyna Wasick, Kornelia Fiedkiewicz, Dominika Sztandera i ja. Ustanowiłyśmy rekord Polski.
Młodzi ludzie zaniedbują aktywność fizyczną, nie chcą nawet uczestniczyć w zajęciach wychowania fizycznego. Jaki trening oprócz tego profesjonalnego zaproponowałaby Pani młodzieży?
Te zwolnienia z W-F są straszne. Myślę, że dobra jest każda aktywność na świeżym powietrzu, kiedy oczywiście są do tego warunki, nie ma zbyt dużego mrozu i nie pada deszcz. Można pójść na spacer, można pobiegać, pograć w piłkę, w siatkówkę, porzucać do kosza, pojeździć na rowerze. Nigdy tego nie unikałam, zawsze bardzo chętnie ruszałam się na świeżym powietrzu. Dlatego my, sportowcy, staramy się, jak możemy, promować swoje dyscypliny sportowe i aktywność fizyczną, żeby dzieciaki, zamiast siedzieć przy komputerze, szukały swoich idoli wśród sportowców, żeby próbowały dążyć do ich osiągnięć, żeby chętnie uprawiały różne dyscypliny sportu, bo ruch wpłynie pozytywnie na ich zdrowie, także w późniejszym wieku.
Sukcesy sportowców zawsze imponowały młodzieży.
Tak. Oczywiście nie każdy musi być zawodowym sportowcem, raczej chodzi o to, żeby być sprawnym i zdrowym, po prostu, żeby sport to była rekreacja, zabawa i duża przyjemność.
Na swoich stronach internetowych pisze Pani o spotkaniach z dziećmi w szkołach. Kiedy znajduje Pani na nie czas?
Należę do osób zdyscyplinowanych, które potrafią dobrze zorganizować swój czas. Jednak nie ukrywam, że to nie jest takie proste. Czasami chciałabym mieć więcej czasu dla siebie. Takiego normalnego wolnego czasu, ale kiedy przychodzę na spotkanie, dzieciaki dodają mi energii swoimi uśmiechami. Dlatego nie umiem odmówić kolejnej wizyty w szkole.
A jakie ćwiczenia zaleci Pani zwykłym ludziom?
Myślę, że dla każdego są ważne elementy rozciągające, na przykład ćwiczenia z elementami jogi. Ważne jest też panowanie nad oddechem. Natomiast robienie pompek czy przysiadów powinno się skonsultowa
ze specjalistą, bo nie zawsze pompki są wskazane dla każdego. Ćwiczenia trzeba dopasowa
do swoich umiejętności, masy ciała, kondycji. W Internecie jest bardzo dużo ćwiczeń. Można wybierać, ale powtarzam, warto się skonsultować ze specjalistą.
Co w pływaniu jest najważniejsze?
Myślę, że pływanie jest takim sportem, który łączy elementy techniczne i wytrzymałościowe. Jest dyscypliną, która rozwija całe ciało. To nie jest sport jednostronny. My, pływacy, musimy mieć rozwinięte mięśnie kończyn dolnych i górnych, cały aparat oddechowy. Pływanie zalecane jest od najmłodszych lat do wieku dojrzałego. Jest nawet zalecane w ramach rehabilitacji. To właśnie jest piękno tego sportu, bo wszystkie elementy muszą tutaj zagrać. Trzeba mieć czucie wody, to tak potocznie się nazywa, czyli tę umiejętność, żeby się od wody odepchnąć i pokonać dystans jak najszybciej.
Dziękuję za rozmowę.
Projekt wykonano dzięki partnerstwu z Fundacją LOTTO im. Haliny Konopackiej.
