„Tu odparto dnia 6 grudnia 1914 roku oddziały rosyjskiej armii” – takie zdanie, w języku polskim i niemieckim, znalazło się na pomniku, projektu rzeźbiarza Henryka Nitry, który w 1915 roku stanął na wzgórzu Kaim między Krakowem a Wieliczką.
Podkrakowskie wzgórze Kaim, położone między Krakowem a Wieliczką jest miejscem bitwy austriacko-rosyjskiej z grudnia 1914 r. Wzgórze zapisało się w historii I wojny światowej, co upamiętnia postawiony jeszcze przez Austriaków obelisk. To właśnie tutaj zatrzymała się, a następnie załamała ofensywa wojsk rosyjskich, których atak na Kraków został skutecznie odparty. Zwycięska bitwa o wzgórze była początkiem późniejszej ofensywy wschodniej. W wyniku ciężkich walk, które przyczyniły się do powstania ponad 400 cmentarzy z 70 tysiącami poległych, front cofnął się za Lwów.
Gdyby nie pobicie Rosjan pod Krakowem, losy I wojny światowej mogłyby potoczyć się zgoła odmiennie i mogłoby nie dojść do odrodzenia Polski.
Wzgórze Kaim było najdalej wysuniętym punktem w kierunku zachodnim do którego doszli Rosjanie. Po udanej obronie Twierdzy Kraków w 1914 r. na szczycie wzgórza postawiono obelisk projektu Henryka Nitry. Nadal obecne są ślady okopów, rowów dobiegowych, stanowisk artyleryjskich oraz głównych stanowisk piechoty.
Jak każdego roku, pod pomnikiem upamiętniającym odparcie najdalej posuniętych oddziałów rosyjskich w grudniu 1914 r., odbyła się uroczystość rocznicowa. Organizatorem był Przemysław Jaskółowski z Tradycyjnego Regimentu artylerii Fortecznej. Tradycyjny Oddział C. i K. Regimentu Artylerii Fortecznej No 2 barona Edwarda von Beschi – Twierdza Kraków regularnie organizuje obchody rocznicowe kultywujące pamięć o żołnierzach, polach walki i cmentarzach, na których spoczywają żołnierze narodowości polskiej. Tradycyjnie członkowie stowarzyszenia byli obecni w mundurach z lat 1916-1918, jakie nosili Polacy służący w Regimencie Artylerii Fortecznej No. 2.
Modlitwę za poległych w I wojnie światowej oraz w intencji pokoju, odmówił ks. kard. Stanisław Dziwisz.
Następnie pod pomnikiem złożono wieńce; w imieniu Burmistrza Wieliczki hołd poległym oddał Adam Marek Panuś – Sekretarz Miasta i Gminy Wieliczka. Wśród składających wieńce byli także obecni mieszkańcy Wieliczki – przedstawiciele Rady Osiedla Bogucice. W wydarzeniu uczestniczył Konsul Generalny Republiki Austrii w Krakowie Martin Gärtner.
Grzegorz Gorczyca
