W mijającym tygodniu premier Mateusz Morawiecki odbył szereg spotkań, związanych z przyszłością górnictwa węgla kamiennego w naszym kraju. Konkluzję wypracowywanej strategii, dotyczącej tego sektora gospodarki, streścić można stwierdzeniem: Z węgla długo jeszcze nie zrezygnujemy, ale jego rola w polskiej energetyce będzie mniejsza.
Górnictwo jest jedną z narodowych polskich specjalności. Jej częścią jest też np. produkcja maszyn górniczych. Produkowane w Polsce należą do najlepszych na świecie i wygrywają konkurencję z ofertą amerykańską czy japońską. W ostatnich latach nasi producenci realizowali duże dostawy choćby dla odbiorców indyjskich, którzy spośród wielu ofert wybrali właśnie polską. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę z coraz większej przewagi, jaką na rynku węgla mieć będą kraje, na coraz większą skalę wykorzystujące metody odkrywkowe. Zastosowanie ich w Polsce jest prawie niemożliwe, natomiast praktykowane np. w Australii pozwala radykalnie obniżać cenę tego surowca.
Kopalnie australijskie są odkrywkami rzadkich w Europie rozmiarów. Gigantyczne koparki urobek kierują w nich wprost do nieznanych nigdzie indziej ciężarówek, zwanych „okrętami pustyni”, gdyż zdolnymi do przewożenia ilości porównywalnych z ładownością morskich frachtowców. Kolosalne pojazdy poruszają się jedynie po bezdrożach, niemniej jednak docierają aż do stacji przeładunkowych w sąsiedztwie wielkich miast i portów. Praktykowanie tej metody na coraz większą skalę będzie wypierać z rynków dostawców węgla pozyskiwanego technologiami, wykorzystywanymi np. w Polsce. Nie oznacza to jednak rezygnacji z własnego wydobycia. Na tle Europy nasz kraj ciągle wyróżnia się zasobnością w zakresie węgla kamiennego a wiele kopalń przez wiele jeszcze lat będzie mogło ten surowiec pozyskiwać bez konieczności dokonywania dużych inwestycji. Nie bez znaczenia jest też oczywiście to, że na węglu opiera się też większość polskiego sektora energetycznego.
Sektor ten czekają jednak wielkie zmiany. Wyeksploatowane bloki energetyczne zastępowane będą odpowiednikami opartymi na technologiach dużo bardziej nowoczesnych, o znacznie większej wydajności a niskoemisyjnych. W końcu powstaną także elektrownie jądrowe, ale stanowisko rządu w tej sprawie jest jasne – Polskę interesują tylko i wyłącznie rozwiązania najbardziej nowoczesne i maksymalnie bezpieczne. Dywersyfikacja surowców energetycznych najprawdopodobniej polegać będzie także na uruchomieniu podziemnej gazyfikacji węgla. Jak dotąd metoda ta uznawana była za nieopłacalną. To jednak może się zmienić. Oznaczałoby to cały szereg korzyści. Odpadałyby bowiem koszty, związane z wydobywaniem węgla na powierzchnię ziemi. Windy kopalnianych szybów w dużej mierze zastąpione mogłyby być gazowymi rurami. Nie rozrastałyby się kopalniane hałdy i wielokrotnie mniejsze byłyby też szkody górnicze.
Kopalnie węgla kamiennego, jak też związane z nimi zaplecza licznych „wokół – kopalnianych” firm, długo więc jeszcze nie powiedzą ostatniego słowa. Zmiany w tym sektorze gospodarki będą jednak coraz większe.
AA
