Przed 100 laty przyszło na świat pokolenie, które urodziło się po 123 latach niewoli w wolnej Polsce. Oni znali tylko wolną Polskę. Innej nie znali, innej nie chcieli znać. Kiedy wybuchła II wojna światowa, większość z nich miała mniej lat niż dzisiaj ci, którzy urodzili się po 1989 roku – czyli po czasie, kiedy ponownie Polska odzyskała niepodległość. Dla nich ofiara krwi była oczywista. Ich przykład, który płynie przez pokolenia, jest dla nas wielkim zobowiązaniem, które ja czuję na rządzie Rzeczypospolitej Polskiej. Obowiązek, aby nie tylko dbać o pamięć, ale też by by prawdę o tamtych czasach walki o wolność, niepodległość i dobro nieść dalej w przyszłość. Powstańcy Warszawy i cała ludność, która im wtedy pomagała, to dla nas wiecznie aktualny drogowskaz.
Barbarzyństwo Niemców, którzy brama po bramie wyciągali i mordowali mieszkańców Ochoty i Woli, jest absolutnie bezprzykładne. Po dziś dzień jest wielkim, niezmazanym wyrzutem sumienia Niemiec. Nie wolno o tym zapominać i udawać, że tego nie było. Te straszne ofiary nie mogą być po prostu zamkniętą kartą historii, bo mają swój konkretny wymiar. Warszawa miała być zniszczona kompletnie, zmazana z mapy. Została obrócona w ruinę, ale nasze matki i nasi ojcowie, nasze babki i nasi dziadkowie ją odbudowali. Dziękuję pokoleniom powojennej Polski ich za wielki trud i wysiłek odbudowy stolicy i tak wielu innych miast i wsi w całej Polsce.
Potomkowie zbrodniarzy, dzisiejsi Niemcy, muszą zdać sobie sprawę, że bez faktycznego zadośćuczynienia nie może być mowy o zamknięciu tej karty historii. Tymczasem kat Woli, Heinz Reinefarth, nie tylko dożył spokojnie i dostatnio swoich dni w Niemczech, gdzie był szanowanym obywatelem. Ten, który wydawał rozkazy mordującym, gwałcącym i palącym żywcem niewinnych cywili, został burmistrzem jednego z niemieckich kurortów na wyspie Sylt i był posłem do lokalnego Landtagu. Nie tak powinna wyglądać sprawiedliwość. Ofiary tamtego czasu wołają o prawdę i wołają także o sprawiedliwe zadośćuczynienie.
Powstanie, które było w Warszawie, było Powstaniem całej Polski. Walczącym w nim jesteśmy winni nie tylko pamięć, ale także ogromną wdzięczność, że zachowali się wtedy nie tylko tak, jak trzeba, ale stanęli na najwyższym piedestale odwagi, nieustraszoności i determinacji w walce o wolność.
Jesteśmy wszyscy dziećmi tamtego pragnienia wolności – ale także zwycięstwem Powstania. My, którzy doświadczamy dzisiaj wolności, żyjemy w wolnej Rzeczypospolitej. Żyjmy tak, aby Powstańcy Warszawy – ci, którzy jeszcze są dzisiaj wśród nas i ci, którzy są w naszych sercach i patrzą na nas gdzieś z góry – byli z nas dumni.
