Cztery generacje japońsko-polskiej rodziny Itami – Krystian Chrzan

Pierwszym Polakiem, który dotarł do Japonii w lipcu 1642 r. był misjonarz Wojciech Męciński. Niestety próba misyjna zakończyła się tragicznie, już w marcu 1643 r. po długotrwałych torturach Wojciech Męciński wraz z kilkoma towarzyszami został zamordowany w Nagasaki [1]. W tym okresie chrześcijaństwo w Japonii było zakazane pod karą śmierci. Z kolei za pierwszego Japończyka, który dotarł do Polski uważa się majora Yasumasa Fukushimę, który samotnie, konno dotarł z Berlina, przez Warszawę do Władywostoku w roku 1892.

W 1919 r. Japonia uznała niepodległość Polski i nawiązała z nami stosunki dyplomatyczne [3]. W okresie międzywojennym utrzymywano kontakty wojskowe i wywiadowcze, które zostały zapoczątkowane już w 1905 r. przez Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego podczas wojny pomiędzy Japonią i Rosją.

- Autopromocja - KLIKNIJ NA GRAFIKĘ-

Historia związków rodziny Itami z Polską rozpoczęła się w latach 1931-1933 gdy major armii japońskiej Momoyo Kunomura był attaché wojskowym w ambasadzie Japonii w Berlinie. W ramach swych obowiązków służbowych odwiedzał różne kraje europejskie. Polska była krajem, który odwiedzał kilkukrotnie. W 1932 r. przebywał aż dwa miesiące, w kwietniu i maju, na stażu w 62. pułku piechoty wielkopolskiej w Bydgoszczy, aby uczestniczyć w ćwiczeniach wojskowych. Właśnie z tego okresu w albumie rodzinnym zachowały się liczne interesujące zdjęcia (rys. 1, rys. 2).

Major Momoyo Kunomura wrócił do Japonii w 1933 roku, ai w roku 1937 awansował na stopień pułkownika. Następnie wziął udział w kampaniach wojennych w Chinach (1940-41), Birmie (1943-44), na Sumatrze (1944-45). Ciekawe, że już w roku 1920, gdy miał 27 lat, walczył z Armią Czerwoną na Syberii, czyli w tym samym roku gdy trwała wojna polsko-bolszewicka. W latach II wojny światowej został generałem porucznikiem (1940) i generałem majorem (1944).

Córka generała Kunomura, Michiko w 1970 roku wyszła za mąż za Hiroyuki Itami, absolwenta Wydziału Handlu Uniwersytetu Hitotsubashi w Tokio. W 1974 roku Hiroyuki Itami otrzymał stypendium Fullbrigta i uzyskał stopień doktora na Uniwersytecie Carnegie-Mellon w Pittsburgu. Był także profesorem wizytującym na Uniwersytecie Stanforda w roku akademickim 1975/1976 oraz 1982/1983. Został również dziekanem na Uniwersytecie Hitotsubashi oraz Uniwersytecie Nauki w Tokio. Ukoronowaniem jego kariery była nominacja na wykładowcę na dworze cesarskim w 2009 roku. W 2010 Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu nadał Prof. Hiroyuki Itamiemu tytuł doktora honoris causa (rys. 3). Jest on światowym autorytetem w zakresie nauk o zarządzaniu oraz ekonomii menedżerskiej.

Związki prof. Itamiego z Polską i Uniwersytetem Ekonomicznym we Wrocławiu rozpoczęły się w 1989 roku gdy został zaproszony do Polski. Już podczas tej pierwszej wizyty w Polsce nawiązał współpracę z prof. Stanisławem Kiełczewskim z tej uczelni. Profesor był doradcą Senatu RP do spraw transformacji gospodarki polskiej i strategii społeczno-gospodarczej. Swoje spostrzeżenia z naszego kraju opublikował w książce „Listy z Polski” wydanej w 1990 r. w języku japońskim. W swej laudacji prof. Jarosław Witkowski podkreślił: „Tym co w moim głębokim przekonaniu zasadniczo odróżniałopProf. Itamiego od licznych odwiedzających w tym okresie Polskę doradców i ekspertów zagranicznych, było to, że nie przybywał do naszego kraju, by załatwić jakieś biznesowe interesy, lecz by poznać nasz polski eksperyment transformacyjny i podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem”.

Prof. Itami wysłał swego starszego syna Kenichiro do Wrocławia w 1991 roku, aby w domu prof. Kiełczewskiego spędził kilka miesięcy i mógł z bliska obserwować zmiany, jakie się w wówczas dokonywały w Polsce. Młodszy syn profesora, Yujiro Itami po ukończeniu studiów chemicznych na Uniwersytecie w Kyoto został doktorantem na Wydziale Chemii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i w roku 2004 uzyskał stopień doktora . W Poznaniu spotkał pochodzącą z Sulmierzyc studentkę ochrony środowiska, Emilię Kozłowską. Ich ślub odbył się w Sulmierzycach w 2004 roku. Yujiro pracuje w firmie Fujifilm w Niderlandach. Bierze udział w pracach badawczych i udoskonalaniu wyrobów koncernu, m. in. filtrów membranowych, jest autorem ponad 100 patentów. Wraz z synami (rys. 4) często odwiedzają swoją rodzinę w wielkopolskich Sulmierzycach i w Kamieńcu Ząbkowickim na Dolnym Śląsku.

Literatura

[1]Jan Konior SJ, Pierwszy Polak w Japonii i męczennik. Wojciech Męciński (1598-1643), Wydawnictwo Księży Werbistów 2020
[2] E. Pałasz-Rutkowska, A.T. Romer „Historia stosunków polsko-japońskich 1904–1945”, Biblioteka Fundacji im. Takashimy, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2009
[3] 100 lat współpracy polsko-japońskiej. Rzeczypospolita, 22.03.2019, s. E2-E10