W USA końca XIX w. dyskryminacja katolików była powszechna. Wiele środowisk postrzegało wiarę katolicką jako zagrożenie dla społecznego ładu, ponieważ katolicy to byli głównie imigranci lub potomkowie imigrantów. Ich rodziny żyły w biedzie, utrzymywały się jedynie z pensji ojca pracującego fizycznie w jednej z fabryk.
Gdy ks. McGivney przybył do New Haven, zastał parafię niemal pozbawioną mężczyzn. Wojna secesyjna, dynamicznie zachodzące zmiany społeczne, wysoka śmiertelność katolików mieszkających w dzielnicach biedy oraz popularność organizacji antykościelnych odwodzących katolickich mężczyzn od wiary – wszystko to przyczyniło się do deficytu mężczyzn w kościelnych ławach.
Młody ksiądz postanowił wyjść naprzeciw ludziom powierzonym swojej opiece. Rozumiał, że potrzebują dodatkowej pomocy poza troską o ich życie duchowe i sakramenty. By temu zaradzić, zaprosił mężczyzn na spotkanie, na którym tłumaczył im wizję nowej, bratniej wspólnoty katolików silnie zaangażowanych w życie Kościoła i troskę o rodziny.
Tak powstali Rycerze Kolumba, którzy dziś są największą międzynarodową organizacją katolickich mężczyzn. Działają w kilkunastu państwach świata i gromadzą w swoich szeregach ponad 2 miliony członków. W Polsce obecni są od 15 lat i liczą ponad 6,5 tysiąca członków (w tym ponad 600 kapłanów) działających w ponad 200 parafiach na terenie 30 diecezji. Zasadami Rycerzy Kolumba są: miłosierdzie, jedność, braterstwo i patriotyzm.
Rycerze działają na rzecz formacji mężczyzn i ich rodzin oraz poprzez swoje wspólne działania służą lokalnym społecznościom. Wspólnoty Rycerzy gromadzą się przy parafiach i odpowiadają na konkretne potrzeby, które dostrzegają w najbliższym otoczeniu, niosąc pomoc potrzebującym, niepełnosprawnym, ubogim i wdowom oraz służąc w parafii w porozumieniu z księdzem proboszczem.
Rycerzem Kolumba może zostać każdy pełnoletni mężczyzna, który żyje w zgodzie z nauczaniem Stolicy Apostolskiej i może przystępować do sakramentów świętych.
