Stan faktyczny był następujący: spółka wniosła o ustanowienie na jej rzecz służebności przesyłu za jednorazowym wynagrodzeniem w kwocie 32.000,00 zł. Na nieruchomości należącej do spółki miały zostać ułożone elementy gazociągu. Potrzebę ustanowienia służebności na ww. nieruchomości spółka tłumaczyła tym, iż na działce znajduje się już gazociąg spółki, a planowo w odległości 3m od tego gazociągu miano poprowadzić jego drugą nitkę. Negocjacje z właścicielem gruntu nie przyniosły rezultatu, dlatego też firma wystąpiła bezpośrednio z wnioskiem do sądu. W odpowiedzi właściciel podniósł, iż popiera co do zasady wniosek spółki, kwestionuje jednak przy tym wysokość proponowanego wynagrodzenia, a za ustanowienie domagał się nie 32.000,00zł a 52.000,00zł.
Sąd Rejonowy w Mrągowie opierając się na przedłożonej opinii biegłej przyznał właścicielowi kwotę 45.900,00zł wynagrodzenia za ustanowienie przedmiotowej służebności. W uzasadnieniu sąd odwołał się do utartego poglądu istniejącego w orzecznictwie i nakazującego respektować m.in. stopień ingerencji w prawo własności. Rozstrzygnięcie ponad kwotę 32.000,00zł zakwestionowała spółka, podnosząc przy tym, że sąd błędnie przyjął, że pojęcie odszkodowania i wynagrodzenia są tożsamymi, które można stosować zamiennie, tym samym wbrew zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd odwoławczy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt IX Ca 847/13 podtrzymał rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, stwierdzając, iż „wynagrodzenie za obciążenie nieruchomości służebnością przesyłu musi być indywidualizowane, stosownie do doniosłych dla jego określenia okoliczności konkretnego przypadku, nie ma żadnych przeszkód, by wynagrodzenie za ustanowioną służebność, zarówno ustalone przez strony umownie, jak i określone orzeczeniem sądu, kompensowało właścicielowi ten uszczerbek w majątku, który jest konsekwencją obniżenia się wartości nieruchomości”. W uzasadnieniu odwołano się do stanowiska Sądu Najwyższego, który w sprawie o sygn. akt III CZP 29/05 stwierdził że wynagrodzenie powinno być i proporcjonalne i uwzględniać wartość wykorzystywanej nieruchomości oraz czasową perspektywę posiadania służebności. Sąd Okręgowy uznał, że przyznana kwota była odpowiednia i uzasadnił także, iż indywidualizowany sposób obliczania wynagrodzenia powinien uwzględniać po stronie właściciela: charakter nieruchomości, położenie, rodzaj, rozmiar, kształt, jej społeczno-gospodarcze przeznaczenie, utratę pożytków, zakres ograniczenia w prawie rozporządzania, sposób przebiegu urządzeń, trwałość i nieodwracalność obciążenia w dłuższej perspektywie oraz uciążliwość ustanowionego prawa.
Post powstał przy współpracy z apl. adw. Marcinem Lipińskim
Źródła:
