Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane opłata legalizacyjna wnoszona jest w przypadku wystąpienia samowoli budowlanej (tj. np. przystąpienia do robót budowlanych bez pozwolenia).
Obecnie jednym z warunków zalegalizowania samowolnie budowlanej jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej, która ustalana jest przez właściwy organ w drodze postanowienia. Problem w tym, że przepisy ww. ustawy nie przewidują możliwości rozłożenia takiej opłaty na raty, a należy dodać że opłata ta często jest bardzo wysoka i przewyższa możliwości finansowe inwestora. Inwestor w takiej sytuacji musi liczyć się z tym, że albo uiści w pełni stosowną opłatę, czego skutkiem będzie przywrócenie stanu zgodności z prawem, albo też dojdzie do uruchomienia alternatywnej sankcji w postaci wydania nakazu rozbiórki tego obiektu.
Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich, w ocenie którego istnieje rzeczywista potrzeba wprowadzenia możliwości rozłożenia opłaty legalizacyjnej na raty. Powody są oczywiste – taka możliwość niewątpliwie umożliwi rzeczywiste skorzystanie z legalizacji samowoli budowlanej przez większą liczbie obywateli. W chwili obecnej ze względu na wysokość opłat wielu inwestorów nie może sobie pozwolić na skorzystanie z tej instytucji.
Rzecznik Praw Obywatelskich w wystąpieniu do Sławomira Nowaka Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 21 października 2013r. (skan pisma przesłanego do ministra Nowaka znaleźć można na oficjalnej stronie Rzecznika Praw Obywatelskich -> http://www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl/pdf/2011/09/683319/1763057.pdf) sygnalizuje, iż zachodzi konieczność podjęcia prac nad nowelizacją przepisów dotyczących legalizacji samowoli budowlanej i to niezależnie od prac prowadzonych przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Budowlanego.
Warto zaznaczyć, że to nie pierwsza interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie opłaty legalizacyjnej :
Dnia 30 lipca br. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie wątpliwości związanych z instytucją legalizacji samowoli budowlanej. W podsumowaniu swojego wystąpienia Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił zaistniałą dysproporcję pomiędzy terminem uiszczenia opłaty legalizacyjnej w pełnej wysokości, a faktyczną możliwością jej zapłaty przez mniej zamożną część społeczeństwa oraz wskazał na potrzebę bardziej precyzyjnego uregulowania ulg i umorzeń dotyczących tej opłaty.
Post powstał przy współpracy z apl. adw. Marcinem Lipińskim
Źródła: