W swoim wykładzie na Uniwersytecie w Heidelbergu Premier Polski Mateusz Morawiecki poruszył cztery kluczowe kwestie dla przyszłości Europy. Zwrócił uwagę na punkt zwrotny w historii Europy, podkreślając, że sytuacja jest poważniejsza niż podczas upadku komunizmu. W każdej części swojego wykładu premier odnosił się do fundamentalnej kwestii – roli państw narodowych.
W pierwszej części swojego wystąpienia premier odniósł się do historii Europy i zwrócił uwagę na to, że Europa powinna wyciągać wnioski z przeszłości, aby lepiej zrozumieć obecne wyzwania. W kontekście drugiej kwestii, jaką poruszył premier, tj. walki Ukrainy z Rosją, podkreślił, że Rosja narusza integralność terytorialną Ukrainy, łamie prawa człowieka i demokrację, co stawia pod znakiem zapytania podstawowe wartości europejskie. Dlatego walka Ukrainy o wolność jest dla Europy tak ważna, ponieważ chodzi w niej o obronę podstawowych wartości.
W trzeciej części swojego wystąpienia premier odniósł się do europejskich wartości i zagrożeń, które stoją przed nimi. Zwrócił uwagę na fakt, że Europa stoi w obliczu wielu wyzwań, takich jak zmiany klimatu, migracja czy terroryzm, które niosą ze sobą zagrożenie dla stabilności naszego kontynentu i wartości, które od niego zależą.
W czwartej części swojego wystąpienia premier zastanawiał się, jak Europa może stać się światowym liderem. Zwrócił uwagę, że Europa musi działać jednocześnie na wielu frontach, aby odnieść sukces. Potrzebne są reformy gospodarcze, inwestycje w badania i rozwój, ale również umiejętność tworzenia silnej i zjednoczonej Europy.
W każdej części swojego wykładu Premier odnosił się do fundamentalnej kwestii – roli państw narodowych. Premier podkreślił, że Polska i Niemcy sąsiadują ze sobą od ponad 11 wieków i pomimo różnych perspektyw w pewnych kwestiach, mają wiele wspólnych problemów, które muszą być rozwiązane razem. Polska i Niemcy mają bliską współpracę gospodarczą, która tworzy wzajemną zależność. Polska jest dla Niemiec piątym najważniejszym partnerem handlowym, a Polska wraz z krajami Grupy Wyszehradzkiej jest dziś ważniejszym partnerem niż Chiny czy USA. Premier zwrócił również uwagę, że Polska wciąż boryka się z okrutnym dziedzictwem II wojny światowej, w wyniku której straciła swoją niepodległość, wolność i ponad 5 milionów obywateli. Miasta polskie leżały w ruinach, a ponad tysiąc wsi zostało brutalnie spacyfikowanych. Polska nigdy nie otrzymała reparacji od Niemiec za zbrodnie II wojny światowej, za zniszczenia, skradzione mienie i skarby kultury narodowej. Premier podkreślił, że pełne pojednanie między sprawcą a ofiarą jest możliwe tylko wtedy, gdy jest stosowne zadośćuczynienie. W obecnej sytuacji historycznej Europy, pojednanie jest bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebne.
Podczas swojego wykładu, premier Morawiecki odniósł się także do walki Ukrainy z Rosją, którą uznał za kluczowy moment dla Europy. Premier podkreślił, że walka Ukrainy z Rosją dotyczy nie tylko Ukrainy, ale również całej Europy. Rosja narusza integralność terytorialną Ukrainy, łamie prawa człowieka i demokrację, co stawia pod znakiem zapytania podstawowe wartości europejskie.
W swoim wykładzie na Uniwersytecie w Heidelbergu Premier Polski Mateusz Morawiecki poruszył temat wojny w Ukrainie i jej znaczenia dla Europy. Zwrócił uwagę na walkę Ukraińców o swoją wolność oraz o wartości europejskie, które leżą u podstaw naszej wspólnej tożsamości.
Premier Morawiecki zaczął swoją wypowiedź od zadania kilku pytań o przyczyny walki Ukraińców. Dlaczego są oni gotowi ryzykować swoim życiem? Dlaczego nie ulegli one drugiej co do siły armii na świecie? Ukraińcy walczą o prawo do samostanowienia narodowego, co stanowi heroiczne wyrażenie obrony państwa narodowego i wolności. To, dla czego walczą, jest dla nich warte ryzyka i poświęcenia.
Jednakże walka ta ma także znaczenie dla Europy jako całości. Od 24 lutego 2022 roku Ukraińcy walczą o wolność całej Europy. Zwycięstwo w tej wojnie jest kluczowe dla przyszłości naszego kontynentu. Porażka Ukrainy oznaczałaby porażkę Zachodu, a nawet całego wolnego świata. Premier Morawiecki porównał taką porażkę do porażki wojny w Wietnamie, co mogłoby dać Rosji swobodę działania i zmienić świat tak, jak go znamy. Dlatego należy unikać takiej sytuacji za wszelką cenę.
Podkreślił również, że Putin cieszy się poparciem w Rosji, podobnie jak Hitler w Niemczech w latach 30-tych. Zwrócił uwagę na to, że obecnie stajemy w obliczu zagrożenia trzeciej wojny światowej. Jednym ze sposobów na jej uniknięcie jest zaprzestanie karmienia bestii, jaką jest Rosja.
Premier Morawiecki przypomniał, że historia dzieje się przed naszymi oczami i nasze dzieci będą pytania nas, czy zrobiliśmy wszystko, by zapewnić im spokojną przyszłość. Czy myśleliśmy o nich i o długoterminowym dobru naszych krajów, czy tylko o krótkoterminowym komforcie i odkładaniu trudnych decyzji na później? Czy wyciągnęliśmy wnioski z błędów przeszłości, czy będziemy je powtarzać?
Premier podkreślił także, że Putin nie zrobiłby tego, co zrobiłby, gdyby Ukraina była słaba i łatwo ulegająca. Ukraińcy nie tylko walczą o swoją wolność, ale także o naszą.
W dzisiejszych czasach, jak powiedział premier Mateusz Morawiecki na Uniwersytecie w Heidelbergu, żyjemy w najlepszych z czasów pod względem dobrobytu materialnego. Jednakże, czy nasz dobrobyt zabiła naszego ducha? Czy nadal dbamy o to, dla czego żyjemy? Czy bylibyśmy gotowi obronić swoje domy, bliskich i naszą ojczyznę w przypadku ataku? To pytania, które powinniśmy sobie zadać, ponieważ napięcie między dziedziną ducha i materii nie jest niczym nowym.
W literaturze niemieckiej problem ten poruszał Thomas Mann, „sumienie Niemiec” w czasach niemieckich zbrodni nazistowskich. Bohaterowie Mann’a pragnęli wyższego, bardziej wyniosłego znaczenia życia, niż tylko gromadzenie dóbr i ich konsumpcja.
Jednak przez ostatnie dziesięciolecia wielu Europejczyków zaczęło wierzyć, że konsumpcja, wraz z powierzchownymi deklaracjami „europejskich wartości”, stanowi ostateczny etap historii. Premier Morawiecki nie zgadza się z takim podejściem. Używanie „europejskich wartości” jako argumentu przeciwko innym, bez uzgodnienia ich definicji lub zrozumienia, jakie zmiany muszą zostać wprowadzone przez konkretne kraje, jest – w sensie Thomasa Manna – samodestrukcyjne dla Unii Europejskiej.
Kiedyś symbolem Europy był starożytny agora, gdzie każdy obywatel miał prawo do równorzędnej wymiany zdań. Dzisiaj zbyt często europejskie agora zastępują biura instytucji brukselskich, gdzie decyzje podejmowane są za zamkniętymi drzwiami.
Należy zadać sobie pytanie – czy naprawdę chcemy kosmopolitycznej elity pan-europejskiej z ogromną władzą, ale bez mandatu wyborczego? Premier Morawiecki ostrzega, że ignorowanie różnic kulturowych skończy się osłabieniem Europy i serią buntów, a może nawet nową Wiosną Ludów, podobną do tej z 1848 roku.
Europa ma ponad dwutysiącletnią historię, wyrosłą z dziedzictwa starożytnych Greków, Rzymian i chrześcijaństwa. Bez wysokich katedr gotyckich i siedzib uniwersyteckich nie byłoby Europy. Europa zawsze wzleciała na skrzydłach wiary i rozumu.
Europejska Unia musi zmienić swoją politykę, aby wzmocnić równowagę pomiędzy krajami północnymi, zachodnimi, centralnymi, wschodnimi i południowymi. Według premiera Polski Mateusza Morawieckiego, Unia nie powinna dążyć do większej centralizacji i transferu władzy do kilku kluczowych instytucji i najmocniejszych krajów. Powinna natomiast skupić się na zwiększeniu integracji z Bałkanami Zachodnimi, Ukrainą i Mołdawią zgodnie z geograficznymi granicami Europy.
Polityka proeuropejska powinna polegać na poszerzaniu UE zamiast skupianiu się na centralizacji. Koncepcja federalizmu nie powinna być narzucana z góry, a decyzje nie powinny być podejmowane przeciwko interesom mniejszości. UE powinna skupić się na dziedzinach, które określa Traktat Rzymski, a reszta powinna być podlegać zasadzie pomocniczości.
Należy zmniejszyć liczbę obszarów, na których UE ma kompetencje, a państwa członkowskie muszą odzyskać pełną władzę nad Traktatami. Decyzje nie powinny być podejmowane przez „siedziby w Brukseli” i „koalicje władzy”. W ten sposób UE będzie łatwiejsza do nawigowania i bardziej demokratyczna.
Nie można ignorować głosów krajów, które mają rację w sprawie Putina, a centralizacja prowadzi do popełniania tych samych błędów. Europa musi skupić się na nowej wizji, aby zapewnić pokój i bezpieczeństwo jako trwałe podstawy rozwoju na kolejne dekady.
NATO jest kluczowe dla bezpieczeństwa Europy i należy je wzmocnić i rozwijać. Równocześnie, kraje członkowskie powinny budować własne zdolności obronne. Polska buduje nowoczesną armię nie tylko dla własnej obrony, ale także dla pomocy sojusznikom. Należy zwiększyć wydatki na obronność, aby poprawić sytuację bezpieczeństwa w Europie.
Premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że UE powinna się skupić na integracji z sąsiadami zgodnie z geograficznymi granicami Europy i unikać dążenia do centralizacji. W ten sposób Unia będzie w stanie zwiększyć swoją siłę i stać się silnym graczem na arenie międzynarodowej.
Podsumowując, Europa jest silna tylko wtedy, gdy jest solidarna, a solidarność jest możliwa tylko wtedy, gdy Europa działa na rzecz wspólnych celów i wartości. Polski Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” jest przykładem, że solidarność może pomóc w przezwyciężeniu każdego kryzysu. Premier Polski, Mateusz Morawiecki podkreślił, że Europa musi wyciągać wnioski z przeszłości i działać na wielu frontach, aby odnieść sukces. Polska i Niemcy sąsiadują ze sobą od ponad 11 wieków i mają wiele wspólnych problemów, które muszą być rozwiązane razem. Jednocześnie Polska boryka się z dziedzictwem II wojny światowej i potrzebuje odpowiedniego zadośćuczynienia, co pozwoli na pełne pojednanie między Niemcami a Polską. Walka Ukrainy z Rosją jest kluczowym momentem dla Europy, ponieważ stawia pod znakiem zapytania podstawowe wartości europejskie. Dlatego walka Ukrainy o wolność jest dla Europy tak ważna, ponieważ chodzi w niej o obronę podstawowych wartości. Jeśli Europa będzie działać solidarnie, to jest szansa na to, aby przezwyciężyć każdy kryzys i osiągnąć stabilność i rozwój.
