Prowadzenie własnej działalności gospodarczej istotne jest z punktu widzenia ekonomicznego. Niestety obecna sytuacja, trwający kryzys gospodarczy a także rosnąca inflacja wywiera niewątpliwy wpływ na sytuację finansową przedsiębiorców. Wybór odpowiedniej formy opodatkowania, prawidłowo prowadzona księgowość stanowi klucz do sukcesu. Wsparciem dla przedsiębiorców są ekonomiści, którzy dzięki posiadanej wiedzy z zakresu prawa podatkowego a także przepisów o rachunkowości stanowią głos doradczy w tak ważnych kwestiach. O tym, jaką formę opodatkowania wybrać, czy „Polski Ład”- to program dla przedsiębiorców oraz o obecnej sytuacji gospodarczej i złotej recepcie w czasach kryzysu porozmawiamy z:
Robertem Sobalą – ekonomistą, specjalizującym się w rachunkowości i podatkach, który w codziennej pracy zajmuje się doradztwem i rozliczaniem osób fizycznych oraz przedsiębiorców.
Czy zawód księgowego jest trudny?
Ciężko jednoznacznie stwierdzić, czy zawód księgowego jest trudną profesją – na pewno nie jest to zajęcie dla każdego. Specyfika tego fachu wymaga cech osobowości i charakteru takich jak staranność, dokładność, uczciwość czy cierpliwość. Duże znaczenie ma zdolność analitycznego i logicznego myślenia, a także komunikatywność, która jest niezbędna w codziennej wymianie informacji między kierownictwem, pozostałymi osobami zatrudnionymi w firmie czy klientami. Również umiejętność pracy pod presją czasu, wynikająca z obowiązku terminowego sporządzania określonych rozliczeń i deklaracji, jest przydatną umiejętnością w przypadku osób zajmujących się rachunkowością i podatkami.
Czy dzisiejsze czasy sprzyjają zakładaniu własnej działalności?
W ostatnich latach niemal wszystkie sektory gospodarki doświadczyły negatywnych skutków pandemii koronawirusa. Wiązało się to z ograniczeniami swobody prowadzenia działalności. Ożywienie gospodarcze po pandemii zostało z kolei zahamowane przez agresję Rosji na Ukrainę. Obecna sytuacja geopolityczna, wywołany przez nią kryzys migracyjny i energetyczny również przyczyniają się do wielu problemów gospodarczych. Wszystkie te czynniki mogą rodzić obawy osób myślących o założeniu własnej działalności, czy uda im się przetrwać na rynku w czasach obecnego kryzysu. Z drugiej strony ustawodawca przewidział możliwość skorzystania przez takie osoby z tzw. Ulgi na start, która zwalnia nowych przedsiębiorców z obowiązku opłacania składek społecznych. Z pewnością jest to duże udogodnienie dla osób, które dopiero rozwijają swoje firmy.
Na czym polega twoja codzienna praca?
W swojej codziennej pracy zajmuję się kompleksową obsługą księgową oraz kadrowo-płacową przedsiębiorstw. Należy przez to rozumieć prowadzenie pełnej i uproszczonej księgowości, w zależności od wielkości podmiotu, sporządzanie deklaracji podatkowych i sprawozdań finansowych. Wiążą się z tym określone obowiązki raportowania wyników przedsiębiorstwa względem instytucji zewnętrznych. Do moich obowiązków należą również m.in. prowadzenie akt osobowych osób zatrudnionych w firmach naszych klientów, przygotowywanie dokumentów związanych z zawarciem, przebiegiem i rozwiązaniem stosunku pracy, naliczaniem wynagrodzeń, rozliczenia podatkowe i ubezpieczeniowe pracowników.
Jaka forma opodatkowania jest optymalna dla przedsiębiorcy?
Wybór formy opodatkowania zależy od wielu czynników. Ma tutaj znaczenie, jakie dochody przedsiębiorca przewiduje w swoich prognozach, to, czy ma prawo do skorzystania z ulg i odliczeń przewidzianych w ustawach podatkowych a także jak wygląda struktura jego przychodów i kosztów związanych z prowadzoną działalnością. Osoby, których dochody nie przekroczą wartości I progu podatkowego oraz te, które mogą skorzystać np. ze wspólnego rozliczenia ze współmałżonkiem, ulgi na dziecko itp. mogą wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Dla przedsiębiorców, których obroty kształtują się na wyższym poziomie i którzy nie mają prawa do jakichkolwiek ulg i odliczeń, korzystne będzie rozliczanie dochodów liniowo. Daje to gwarancję stałej stopy opodatkowania, bez względu na wielkość osiąganych przychodów. Firmy, które nie prognozują dużych kosztów prowadzenia działalności mogą zdecydować się na ryczałt. Co prawda, opodatkowaniu w przypadku tej formy rozliczeń podlega przychód, a nie dochód, jednak stawki ryczałtu są niższe niż dla zasad ogólnych i podatku liniowego, co może przynieść korzyść fiskalną dla przedsiębiorcy.
Czy warto w Polsce być płatnikiem podatku VAT?
Rejestracja przedsiębiorcy, jako czynnego płatnika podatku od towarów i usług z pewnością może mu przynieść wiele korzyści. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku dostaw na rzecz innego VAT-owca. Podatnik taki, stając przed wyborem, czy wybrać firmę, która jest zgłoszona, czy zwolniona z VAT-u, zdecyduje się na tę pierwszą, ponieważ dzięki zawartej transakcji, będzie miał on prawo do odliczenia podatku VAT i tym samym obniży swoje obciążenia fiskalne względem urzędu skarbowego. Również sam VAT-owiec, ponosząc koszty prowadzenia działalności, ma prawo do odliczania podatku naliczonego od poniesionych wydatków. Bycie w Polsce płatnikiem podatku VAT zwiększa konkurencyjność danej firmy na rynku.
Z jaki problemami natury „podatkowej” i „finansowej” borykają się przedsiębiorcy?
Przedsiębiorcy bardzo często stoją przed dylematem, jaka forma opodatkowania będzie dla nich najbardziej odpowiednia. Konieczna wtedy jest analiza struktury przychodów i kosztów danego podmiotu. Problemem może być również wybranie odpowiedniej formy zatrudnienia dla danego pracownika, aby umowa ta była najkorzystniejsza pod kątem kosztów pracodawcy. Wszystkie te działania mają na celu dokładną ocenę i optymalizację obciążeń fiskalnych jednostki.
Wiele firm, poza majątkiem własnym, korzysta z zewnętrznego finansowania działalności. Naszym zadaniem jest pomoc w pozyskaniu środków poprzez przygotowanie odpowiednich dokumentów wymaganych przy procedurze udzielania kredytów przez banki czy też pozyskania dotacji.
Można powiedzieć, że obecna sytuacja ekonomiczna i polityczna nie rozpieszcza przedsiębiorców? Jak obecny kryzys wpływa na sytuację finansową przedsiębiorców?
Wojna w Ukrainie jest przyczyną wielu problemów gospodarczych. Kryzys energetyczny i sankcje powodują wzrost cen surowców i energii. To przekłada się na inflację i wzrost cen podstawowych produktów oraz usług. Przerwane zostały łańcuchy dostaw z Europy Wschodniej a polscy eksporterzy mają ogromne problemy z wypracowaniem nowych rynków zbytu. Pracodawcy stanęli w obliczu braku siły roboczej, spowodowanej odpływem ukraińskich pracowników w celu obrony ojczyzny. Z drugiej strony napływ uchodźców (głównie kobiet, dzieci i osób starszych), grozi kryzysem humanitarnym i obciąża budżet państwa. Wojna spowodowała wzrost napięć na rynkach finansowych oraz niepewność w gospodarce, co przekłada się na spadek inwestycji również w naszym kraju.
Co Pan uważa o „Polskim Ładzie”?
Polski Ład to jedna z największych rewolucji podatkowych ostatnich lat. W mniejszym bądź większym stopniu odczuł ją każdy z nas, począwszy od pracowników i zleceniobiorców, poprzez przedsiębiorców a kończąc na księgowych, którzy te wszystkie zmiany musieli przyswoić w dość krótkim czasie.
Czy założenia programu są korzystne dla przedsiębiorców?
Założenia Polskiego Ładu przyniosły kilka pozytywnych zmian. Wśród nich należy wymienić wzrost kwoty wolnej i podniesienie progu podatkowego. W czasach wzrostu wynagrodzeń i płacy minimalnej przy niezmieniającej się kwocie wolnej i progach dochodowych, zmiany te były istotne, aby przynieść korzyść fiskalną dla podatników. Przepisy rozszerzyły również listę osób, które będą mogły korzystać z zwolnień podatkowych. Są to rodziny posiadające co najmniej czwórkę dzieci, osoby w wieku emerytalnym, które zdecydują się pracować zamiast pobierać świadczenie a także osoby powracające zza granicy, gdzie miały stałą rezydencję podatkową.
Największą a zarazem najbardziej dotkliwą zmianą wprowadzoną przez Polski Ład był nowy mechanizm rozliczania składki zdrowotnej przez osoby prowadzące działalność. Zlikwidowano dotychczas funkcjonującą możliwość odliczenia od podatku opłaconego ubezpieczenia zdrowotnego. Późniejsze nowelizacje ustawy ostatecznie zmieniły ten przepis na korzyść niektórych grup podatników, lecz tylko w pewnym stopniu. Nowe przepisy znacząco wpłynęły na wysokość obciążeń fiskalnych przedsiębiorców a wprowadzane nowelizacje w trakcie roku przysparzały wielu problemów księgowym z prawidłowym rozliczeniem podatków i składek.
Czy galopująca inflacja, wywiera wpływ na przedsiębiorców i ich biznes?
O ile niska, kontrolowana inflacja wynosząca 2,5% (z niewielkimi odchyleniami) prowadzi do wzrostu gospodarczego, o tyle galopująca inflacja na poziomie kilkunastu czy nawet kilkudziesięciu procent wywiera negatywny wpływ na naszą gospodarkę. Rosnące ceny surowców i energii zwiększają koszty prowadzenia działalności. To z kolei powoduje wzrost cen towarów i usług. Pracownicy, żeby zniwelować negatywne skutki inflacji, naciskają na podwyżki a firmy bardzo często decydują się na przerzucenie rosnących kosztów pracy na konsumentów. Powoduje to napędzenie spirali płacowo-cenowej, która sprzyja dalszemu wzrostowi inflacji. Spadek wartości pieniądza wywołany wzrostem cen produktów i usług może przyczynić się do obniżenia zysków lub zwiększenia strat podmiotów gospodarczych.
Czy ma Pan jakieś rady dla przyszłych i obecnych przedsiębiorców w kontekście „przetrawiania” na rynku gospodarczym?
Uważam, że podstawową kwestią w dobie kryzysu jest analiza wpływów i wydatków. Pozwoli ona uświadomić przedsiębiorcy, co jest powodem ewentualnego spadku obrotów i co można zmienić w ofercie danego podmiotu, aby lepiej dotrzeć do potencjalnych klientów. Kluczowa jest odpowiedź na pytanie, z czego możemy zrezygnować a co jest nam niezbędne do prowadzenia działalności. Takie działanie z pewnością przyczyni się do poprawy finansów firmy i umożliwi zgromadzenie oszczędności, które w kryzysowej sytuacji pomogą w utrzymaniu płynności. Kryzys gospodarczy jest nieodłącznym elementem ekonomii – po fazie ożywienia i wzrostu zawsze następuje spowolnienie i recesja. Grunt to zachować spokój 😊
Projekt powstał przy dofinansowaniu z Fundacji Agencji Rozwoju Przemysłu, pod patronatem Fundacji Popieram Dolny Śląsk oraz Fundacji Skutecznie do przodu, we współpracy z Wicemarszałkiem Województwa Dolnośląskiego – Marcinem Krzyżanowskim