Agresja Rosji na Ukrainę sprawiła, że państwa wschodniej flanki NATO wzmacniają swoje siły zbrojne, kupują nowoczesny sprzęt wojskowy, rozbudowują infrastrukturę militarną. O tym, w jaki sposób wojna w bezpośrednim sąsiedztwie krajów Inicjatywy Trójmorza przełoży się na ich wzajemne relacje mówili uczestnicy panelu pt. „Architektura bezpieczeństwa regionu Trójmorza” podczas Kongresu 590.
Z ambasadorem Polski przy ONZ, Krzysztofem Szczerskim rozmawiano zdalnie zaraz po debacie w Radzie Bezpieczeństwa dotyczącej incydentu w Przewodowie.
„Tragiczna sytuacja pokazała duży odruch solidarności i empatii w kierunku Polski oraz szerzej – w kierunku Europy Środkowej” – powiedział ambasador Szczerski. Podkreślił, że od większości krajów członkowskich Rady Bezpieczeństwa Polska otrzymała zapewnienia wsparcia, solidarności, w trudnym momencie. „Widać, że jakiekolwiek wydarzenie tego typu na terenie Polski, czyli na terenie Unii Europejskiej, będzie miało ogromne znaczenie dla całego świata” – dodał.
Ambasador dodał, że świat dostrzega, iż znaczenie Polski „jest dzisiaj kluczowe nie tylko w kwestii pomocy dla Ukrainy, ale także dla bezpieczeństwa całego regionu”. Przyznał, że jakiekolwiek naruszenie tego bezpieczeństwa: naszej granicy czy terytorium „nie odbędzie się bez ogromnego skutku dla całego świata”. Takie zapewnienie Polska otrzymała na forum ONZ.
Starszy analityk ds. polityki europejskiej w Margaret Thatcher Center for Freedom, Daniel Kochis także odniósł się do sytuacji na Ukrainie, ale w kontekście krajów regionu Trójmorza.
„Wojna przyspieszyła trendy, które dostrzegaliśmy już wcześniej, np. kraje Trójmorza zwiększają wydatki na uzbrojenie, zmieniają podejście do bezpieczeństwa oraz wskrzeszają więzi transatlantyckie, podpisując umowy wojskowe” – stwierdził Daniel Kochis. Według niego zmienia się geometria geopolityczna, a Wielka Brytania jest bardzo zainteresowana tym, co się dzieje w regionie. „Chcemy utrzymać obecne relacje w jak najlepszym stanie. Mieć pewność, że region Trójmorza rozwija się ekonomicznie i gospodarczo” – oświadczył współautor corocznego raportu „Index of U.S. Military Strength” wydawanego przez Heritage Foundation.
Z kolei David Stulik z czeskiego think tanku „European Values Center for Security Policy” podkreślił, że „ze strony czeskiej dalej będzie płynęła pomoc wojskowa, finansowa i materialna” dla Ukrainy. „Chciałbym podkreślić, że dochodzi do pewnych zmian definicji albo rozumienia tego czym jest Europa Środkowa – powiedział Stulik, współprzewodniczący Czesko-Ukraińskiego Forum Społeczeństwa Obywatelskiego. – W Czechach większość społeczeństwa dalej i zdecydowanie wspiera Ukrainę. Na przykład wzrasta zainteresowanie służbą wojskową. Tak samo jak w innych krajach, miliony idą na wydatki obronne” – dodał czeski gość Kongresu 590.
„Przed kilkoma laty, kiedy rozmawiałem z panem Szczerskim o idei Trójmorza chodziło o to, żeby zwiększać wolność ekonomiczną – przypomniał Anthony B. Kim, ekspert amerykańskiej Fundacji Heritage. – Teraz, gdy mamy rosyjską inwazję na Ukrainę, doceniamy wagę tej inicjatywy i oczywiście rolę Polski” – powiedział Kim.
Amerykański ekspert, współtwórca corocznego Indeksu Wolności Gospodarczej Fundacji Heritage, specjalizujący się w zagadnieniach Inicjatywy Trójmorza oraz krajach Dalekiego Wschodu powiedział też, to co się dzieje wokół wojny to „wspólna droga w kierunku lepszej stabilności”. Kim zwrócił uwagę, że chodzi o bezpieczeństwo ekonomiczne, militarne, ale także energetyczne.
„Jest to czynnik bardzo ważny dla Stanów Zjednoczonych i również podkreślany przez kraje Trójmorza” – zaznaczył Anthony B. Kim.
Inicjatywa Trójmorza powstała w 2015 roku, początkowo jako projekt ABC, od nazw mórz: Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego. Jak wyjaśnił inicjator przedsięwzięcia, Krzysztof Szczerski „po raz pierwszy w naszej historii byliśmy mądrzy przed szkodą, a nie po szkodzie”.
„Stworzyliśmy architekturę współpracy regionalnej, zarówno w zakresie bezpieczeństwa – mówię o wschodniej flance NATO, jak i bezpieczeństwa energetycznego oraz gospodarczego. Region Trójmorze jest skonsolidowany dużo bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Zaczęliśmy budować struktury, zacząć budować połączenia i powiązania. To jest wielkie osiągnięcie wszystkich państw regionu” – oświadczył Krzysztof Szczerski, ambasador RP przy ONZ.
Źródło informacji: PAP MediaRoom
and then 