Czy stary człowiek koniecznie musi być zgorzkniały i zgrzybiały? Nic z tych rzeczy! Co robić, aby się przed tym ustrzec? Tak radzi kard. Albino Luciani, późniejszy „papież uśmiechu” Jan Paweł I, a w przyszłym roku już błogosławiony w swojej arcyinteresującej książce pełnej listów pisanych do najróżniejszych sławnych postaci i osobistości:

„Problemy ludzi starych są dziś bardziej skomplikowane niż w Pana czasach i, być może, głębiej ludzkie, ale głównym lekarstwem na nie (…) pozostaje wciąż lekarstwo: zwalczać wszelki pesymizm i egoizm. Mam przed sobą może dziesięć lat życia [Albino Luciani pisał to w wieku 61 lat i od tego czasu przeżył jeszcze pięć – przyp. hb]; wykorzystam je, aby odzyskać czas stracony, pomagać innym; chcę z życia, które mi jeszcze zostaje, uczynić wielki płomień miłości Boga i bliźniego. A jeśli sił niewiele? Mogę przynajmniej modlić się, Jestem chrześcijaninem, wierzę w skuteczność modlitw, które zakonnice w klasztorach kontemplacyjnych wznoszą do Boga, wierzę także z Donoso Cortesem, że świat bardziej potrzebuje modlitw niż bitew. A więc także i my, starzy, ofiarując Bogu nasze kłopoty i starając się je znosić pogodnie, możemy mieć wielki wpływ na problemy ludzi, którzy walczą w świecie”.

„Jeśli poza modlitwą zostanie trochę energii i czasu, można przeznaczyć go jeszcze na coś innego. Na przykład: dlaczego by nie zgłosić się do pomocy w pracy dobroczynnej? W niektórych parafiach nauczycielki-emerytki i urzędnicy w starszym wieku stanowią cenną pomoc” – pisał dalej kard. Luciani, postulując, aby także ludzie starzy, wzorem młodych, organizowali się, tworząc grupy ukierunkowane głównie na „wyrywanie z samotności i zwątpienia” innych starszych osób i „budzenie” w nich „ukrytej i niepodejrzewanej energii”.

Znamienny był adresat listu, którego fragment przytoczyliśmy. Był nim wenecjanin Alvise Cornaro (1475-1566), autor traktatu „Dyskursy o życiu wstrzemięźliwym” – człowiek, jak czytamy w przypisie, „o rozlicznych zainteresowaniach, pełen temperamentu i pogody ducha, dzięki którym osiągnął 91. rok życia”. I takiej właśnie „sędziwoletniej pogody” wszystkim czytelnikom życzymy…

Cytaty za: Albino Luciani, Listy do sławnych postaci, IW PAX, Warszawa 1996, s. 184-185.