„Kiedy przestaniesz grać na komputerze? Kiedy wreszcie się ruszysz? Tylko ten komputer i komputer…” . Takie zarzuty padają w naszych domach zdecydowanie za często. Czyja to wina – dzieci, rodziców, nadopiekuńczych dziadków, systemu? Pewnie wszystkiego po trochę.
Jak wyjść z tej pędzącej kolejki rollercoastera i jak zmotywować nasze dziecko do aktywności fizycznej, a przy tym nie pogrzebać naszych relacji? Takie myśli dość często kłębią się w zatroskanych, przemęczonych rodzicielskich i nauczycielskich głowach. Rozmawiamy na ten temat z absolwentem AWF i nauczycielem W-F-u w szkole podstawowej, ojcem trojgai dzieci – Markiem Zatorem.
Jak rodzice mogą zmienić te niemiłe rozmowy przy stole i docinki u babci na niedzielnym obiedzie i zmotywować dzieci do aktywności fizycznej?
Nikt z nas nie przepada za moralizatorskimi wykładami. Dzieci nie lubią podobnego bombardowania ze strony rodziców i nauczycieli, tak jak my nie lubimy rozmów motywacyjnych z szefem w obecności innych pracowników. Tym bardziej, gdy patetyczne nawoływanie do aktywności nie pokrywa się z naszą codziennością. Raczej powinniśmy zapytać siebie samych – co ja mogę zrobić, żeby dać przykład dzieciom i rodzinie?
Czyli rodzice powinni sami odłożyć smartfon i włożyć trampki?
Właśnie tak. Po pierwsze przykład, nic nie działa tak dobrze jak nasza aktywna postawa. Spokojnie, to nie musi być od razu Maraton Warszawski. Warto wybrać się na rower lub wybrać spacer w drodze do pracy. Schody zamiast windy. Ograniczyć pochłanianie słodyczy zachomikowanych w szafce (o których już dawno wiedzą dzieci i żona).
A co zrobić, kiedy dziecko mówi: „Tato, mamo ja nie chcę grać w piłkę! Nie lubię kosza”.
Gdy próbujemy namówić nasze dziecko do aktywności fizycznej, uprawiania danej dyscypliny sportu, zwróćmy uwagę na jego predyspozycje fizyczne i psychiczne. Sport ma wzmacniać kondycję i kształtować ducha. Jeśli maluch, nastolatek źle radzi sobie z krytyką kolegów i koleżanek na boisku, to może wspinaczka, rower, bieganie czy lekkoatletyka oszczędzi mu nieprzyjemności ze strony rówieśników – bo to sporty indywidualne, w których to on sam bierze całą odpowiedzialność za wynik. Jeśli nabierze siły i pewności siebie, to może będę chciał spróbować gier zespołowych.
Warto poświęcić czas na odczytanie temperamentu dziecka i dobranie takiej dyscypliny sportu, w której dziecko będzie się rozwijało i czuło dobrze. To nie znaczy, że nie będzie przeżywało wzlotów i upadków, radości i smutków, ekscytacji i przygnębienia, które są częścią naszej codzienności.
A jakie można znaleźć wzorce dla dzieci?
Dodatkowym bodźcem motywacyjnym są osoby w danym otoczeniu sportowym. Dobry trener imponujący sportową pasją, czy idol sportowy, który swoją postawą na boisku i poza nim jest wzorem do naśladowania.
Czy rówieśnicy dziecka, koleżanki i koledzy mogą pomóc czy jest przeciwnie?
Środowisko rówieśnicze, które po szkole idzie porzucać do kosza, na deskorolkę lub na rolki będzie jednym z najmocniejszych bodźców.
Warto poznawać kolegów i koleżanki naszych dzieci, pytać ich i doceniać sportowe pasje, ale raczej nie porównywać ich z naszymi dziećmi – ( „on ćwiczy, a Ty tylko komp i komp…”) – to na dłuższą metę nie działa.
Jednak w wielu przypadkach prawie niemożliwe jest oderwanie dziecka od monitora.
To temat na niejedną książkę. Świat wirtualny jest pociągający, bo w nim każdy może choć przez chwilę poczuć się wyjątkowo i niepowtarzalnie. Nie wymaga to zbytniego wysiłku.
Jeśli nam, rodzicom, dziadkom, nauczycielom i pedagogom udałoby się stworzyć tak atrakcyjne środowisko wzrostu i rozwoju zainteresowań, pasji, to uniknęlibyśmy wielu uzależnień od komputera.
Ale przecież jeszcze niedawno była edukacja zdalna –nasze dzieci siedziały przed komputerami po 6-7 godzin dziennie. Co w takiej sytuacji?
Tak, to prawda. Sytuacja była bardzo trudna. Warto zastanowić się, co nasze dzieci robią po tych 6-7 godz. przed komputerem. Czy ich mózg ma szansę odpocząć i rozwijać się na innych płaszczyznach? Czy zaproponowaliśmy wspólny spacer, wycieczkę rowerową, pracę w ogrodzie, garażu itd. A może malowanie, ceramika, majsterkowanie, modelarstwo? Może to być dobry pretekst do wyjścia domu i aktywności.
Co robić w przypadku lock downu i zamknięcia w domu? Jak dzieci mogą aktywnie spędzić popołudnie w swoim pokoju?
Warto stworzyć w pokoju dziecięcym strefę aktywności fizycznej: drążek w futrynie, ścianka wspinaczkowa i materace dla młodszych dzieci. Może chwytotablica? To dobra alternatywa dla urodzinowych prezentów pod tytułem gaming room – krzesło, słuchawki i myszka do grania.
Czyli ważne dla dziecka jest być tu i teraz.
Tak. Robienie rzeczy dających realny efekt. Pobudzenie się zdecydowanie obniża poziom stresu u wszystkich. Natomiast kortyzol – hormon, który jest wydzielany w naszym organizmie pod wpływem stresu. bardzo źle wpływa na wzrost i rozwój. Zbawienne mogą być tutaj endorfiny – już po kilku minutach jazdy na rowerze schodzi z nas napięcie.
Jakie ćwiczenia mogą wykonywać dzieci w domu?
Mówiąc o ćwiczeniach w domu myślimy o pompkach, drążku i przysiadach. Musimy pamiętać, że zbyt trudne ćwiczenia na początku doprowadzają do zniechęcenie i rezygnacji. Zacznijmy od naturalnych sposobów wzmocnienia kondycji: spacery, jazda na rowerze, wchodzenie po schodach, dzikie zapasy w formie zabawy dziećmi.
Gdzie szukać inspiracji na fitness w domu?
Szukajmy w sieci filmów instruktażowych z ćwiczeniami, ale próbujmy znaleźć dobre, spójne i czytelne materiały. Dobrze będzie, jeśli będziemy wykonywać ćwiczenia razem z dzieckiem. Wówczas na sobie sprawdzimy poziom trudności. Jeśli mamy psa zaangażujmy dzieci w spacery z nim.
Należy pamiętać, że to my, rodzice i dziadkowie, mamy ogromy wpływ na dzieci. Im wcześniej zaczniemy kształtować postawy prozdrowotne, tym łatwiej będzie nam w przyszłości namówić młodzieńca na bieganie wokół parku czy rowerową pętlę
wokół miasta.
Dziękujemy za rozmowę.
Projekt wykonano dzięki partnerstwu z Fundacją LOTTO im. Haliny Konopackiej
