40 lat po wybuchu strajku w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu uczestnicy tamtych wydarzeń zorganizowali uroczystości, na które zaprosili m.in. premiera Mateusza Morawieckiego. Wypadły one jednak w dniu ważnego posiedzenia Rady Ministrów oraz spotkań z zagranicznymi delegacjami. Nie mogąc przybyć osobiście premier przysłał list, który słabiej zorientowanym w ówczesnych zdarzeniach może służyć za mini – lekcję o jednym z wątków najnowszej historii Polski:
„Niezależne Zrzeszenie Studentów, często zwane studencką Solidarnością, w latach osiemdziesiątych odgrywało znaczącą rolę w polskich dążeniach do przezwyciężenia komunistycznej dominacji i odzyskania przez nasze państwo pełnej niepodległości. O tym, że przez prosowiecki reżim postrzegane było jako jeden z przeciwników najgroźniejszych świadczy to, że krótko po wprowadzeniu stanu wojennego to właśnie Niezależne Zrzeszenie Studentów było pierwszą organizacją przez ówczesne władze formalnie zdelegalizowaną.
W październiku 1981 roku PRL – owski reżim, nie godzący się z wolnościowymi aspiracjami społeczeństwa, dokonał zamachu na samorządność i tradycyjną autonomię polskich uczelni. Dążąc do siania podziałów w środowiskach naukowych i studenckich jako miejsce swej prowokacji wybrał jedną z mniejszych szkół wyższych naszego kraju – Wyższą Szkołę Inżynierską w Radomiu. Dążenia do atomizacji społeczeństwa walczącego o swą podmiotowość nie powiodły się dzięki solidarnej postawie wszystkich ośrodków akademickich. Jesienią 1981 roku Sprawa Radomska stała się sprawą całej Polski. Studenckie strajki, które wówczas wybuchły, spotkały się ze zrozumieniem i poparciem szerokich kręgów świata pracy. Dla nikogo też nie były one czasem straconym. Grafik codziennych zajęć zastąpiony został bezlikiem wykładów i debat na tematy dla Polski i Polaków najważniejsze. Towarzyszyła temu istna erupcja niezależnej aktywności. W jej ramach powstawały między innymi liczne tytuły niekontrolowanej przez cenzurę prasy. Jej redagowanie, samodzielne drukowanie i kolportowanie oznaczało wyrywanie spod totalitarnej kontroli kolejnego obszaru wolności. Zdobyte wówczas doświadczenia okazały się bardzo przydatne po wypowiedzeniu przez komunistów wojny polskiemu społeczeństwu, kiedy to wszelka niezależna działalność kontynuowana być mogła jedynie w konspiracji.
Wydarzenia, które przeszły do historii jako Strajk Radomski, były dowodem solidarności polskich studentów oraz wielką narodową lekcją, którą z późniejszej perspektywy słusznie oceniono jako znaczący krok ku Polsce wolnej i demokratycznej. Wszyscy powinniśmy więc mieć we wdzięcznej pamięci postawę uczestników wydarzeń sprzed czterdziestu już lat. Szczególne wyrazy szacunku i wdzięczności kieruję pod adresem organizatorów i uczestników obchodów tej rocznicy tak ważnej w najnowszej historii naszego państwa i narodu.
Z wyrazami szacunku i serdecznymi pozdrowieniami
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów”
Ówcześni studenci, dzisiaj ludzie w wieku „60 plus”, listu premiera wysłuchali z uwagą a jego trafność nagrodzili gromkimi oklaskami. W czasie panelowej dyskusji i towarzyskiego spotkani uczestników coraz odleglejszych wydarzeń nieustannie powtarzał się wątek studentów lat osiemdziesiątych, których zaangażowanie miało na celu polską niepodległość. Czy aktywności podobnie dużej części dzisiejszych studentów dostatecznie obecne są podobne wartości?
AA