Teksty piszemy w komputerze, informacji szukamy w Internecie, składamy wnioski urzędowe przez e-portale, doświadczamy rozrywki na YouTubie. Świat wciąż dąży ku internetowej cyfryzacji, więc w naturalny sposób coraz młodsze dzieci stają się uczestnikami tego procesu. Problem pojawia się, gdy korzystanie z elektronicznych urządzeń staje się nagminne i odbiera możliwość doświadczania realnego świata. Kiedy możemy mówić o uzależnieniu dziecka od wirtualnej rzeczywistości? Jak wówczas zaradzić tej chorobie? Wyjaśniamy poniżej!
Efekt FOMO i inne objawy
Jak rozpoznać, czy nasze dziecko może być uzależnione od internetowej rzeczywistości? Po pierwsze dziecko nie rozstaje się z telefonem nawet na moment. Brak możliwości korzystania z niego wywołuje w nim złość i frustrację. Dręczy go wewnętrzny przymus ciągłego sprawdzania powiadomień, aby nie przeoczyć żadnej istotnej wiadomości (tzw. efekt FOMO). Dziecko staje się zamknięte w sobie, unika spotkań z innymi ludźmi. Niejednokrotnie występują także problemy ze snem oraz pogorszenie wyników w nauce. To jedne z najczęstszych objawów związanych z uzależnieniem od wirtualnego świata. W jaki więc sposób przeciwdziałać tym niebezpiecznym tendencjom, skoro niemal każdy nastolatek ma dzisiaj telefon na wyłączność?
Nie oddaj dziecka w ręce smartfonu
Powinniśmy pamiętać, że dowodem naszej miłości do dzieci nie powinien być nowy smartfon, ale nieustanna walka i starania o to, żebyśmy nie zgubili dziecka w sieci. Naszym zadaniem powinno być więc świadome towarzyszenie dzieciom w procesie obchodzenia się z wirtualną rzeczywistością, prowadzenie je i nauczenie, że poczucie własnej wartości nie wynika z tego co mamy, lecz kim jesteśmy. W ten sposób nauczą przeciwstawić się temu, za czym dzisiaj pędzi świat oraz odważą się nie ulegać presji grupy. Problem polega jednak na tym, że wszystkie algorytmy, aplikacje, gry oraz treści w sieci są skonstruowane tak, aby nas przyciągnąć. Świat cyfrowy jest dla nas, o ile zachowujemy umiar i nie staje się on naszym głównym celem i rzeczywistością. Musimy jednak wziąć pod uwagę, że wypuszczenie kilkuletniego dziecka samodzielnie na głębokie wody Internetu wielkie niebezpieczeństwo, bowiem może okazać się, że nie tyle oddaliśmy smartfon w ręce dziecka, co dziecko w ręce smartfona. Urządzenia cyfrowe i dostęp do Internetu to potężne narzędzia, które mogą wywierać ogromny wpływ na nasze dziecko i którymi dziecko może wywierać ogromny wpływ na otoczenie. Mamy wiele przykładów tego, że smartfony mogą zniszczyć człowieka, jego postrzeganie świata i relacje z innymi.
Jak zaradzić uzależnieniu od wirtualnego świata naszego dziecka?
- Zrezygnuj ze smartfonu – smartfon w rzeczywistości nie jest w żaden sposób potrzebny do rozwoju naszego dziecka. Jest on głównie źródłem taniej rozrywki, oglądania filmów i gier, które bardzo często prezentują demoralizujące treści młodym ludziom. Zupełnie wystarczający może okazać się najprostszy telefon z funkcją wykonywania połączeń i wysyłania smsów.
- Jeśli smartfon, tylko z kontrolą rodzicielską – jeśli nie jesteś w stanie zrezygnować z dania dziecku smartfonu, zastosuj w nim narzędzia tzw. nadzoru rodzicielskiego i poblokuj niektóre aplikacje tak, by pełnił wyłącznie najważniejsze funkcje.
- Korzystanie z komputera wyłącznie pod kontrolą rodziców – jeśli dziecko potrzebuje komputera do nauki, postaraj się, aby korzystało z niego wyłącznie w Twojej obecności.
- Ustal zasady w postaci kodeksu cyfrowego – to zbiór zasad jasno określających w jakim celu dziecko dostaje telefon, w jaki sposób może z niego korzystać oraz że rodzice mogą odebrać go dziecku, jeśli zasady te nie będą przestrzegane. W Internecie jest wiele gotowych wzorów takich oświadczeń
- Pokazuj różnice między prawdziwym życiem a światem kreowanym w mediach społecznościowych – rozmawiaj dzieckiem na temat mechanizmów, którym podlega wirtualna rzeczywistość oraz że szczęście doświadczane w wirtualnym świecie jest złudne i nie przyniesie prawdziwej radości i spełnienia.
Czy Twoje dziecko potrafi racjonalnie korzystać z urządzeń cyfrowych? Jeśli nie, spróbuj rozważyć zastosowanie jednego z wyżej wymienionych sposobów używania elektroniki i zaprowadź ład cyfrowy w swojej rodzinie.