„Wychowanie dziecka to nie miła zabawa, a zadanie, w które trzeba włożyć wysiłek bezsennych nocy, kapitał ciężkich przeżyć i wiele myśli…” – słowa Janusza Korczaka obrazują jak doniosłym, a zarazem niezwykle trudnym wysiłkiem jest wychowanie dziecka. Nie ma jednej sprawdzonej recepty jak zostać idealnym rodzicem, gdyż każde dziecko jest niepowtarzalne, jest indywidualną jednostką, do której przemówią konkretne sposoby i metody behawioralne. Pomocne w tym procesie może okazać się jednak znajomość kilku faktów na temat psychologii oraz fizjologii naszych dzieci..
Fakt 1. – Dziecko do 6 roku życia uczy się kontrolowania emocji i regulowania swoich zachowań
Mózg dziecka po urodzenia wciąż się rozwija. M.in. kora przedczołowa odpowiedzialna za regulowanie swoich zachowań, samokontrolę w ciągu tego czasu nie jest w pełni wykształcona. Dlatego właśnie kilkuletnie dzieci raz płaczą, zaraz się śmieją, a my rodzice zachodzimy w głowę jak sobie poradzić z tą burzą emocji. Fakt jest jednak taki, że nasze dzieci nie są zdolne do kontroli własnych emocji, gdyż nie mają jeszcze w pełni wykształconych struktur mózgowych. Dlatego nie wymagajmy od dwulatka, aby z minuty na minutę był cicho lub przestał płakać, gdyż najzwyczajniej w świecie nie jest jeszcze zdolny na poziomie fizjologii i ciała, aby to zrobić.
Fakt 2. – Kary nie są przejawem miłości rodzica do dziecka
W rzeczywistości kara jest tzw. zerwaniem więzów miłości łączących dziecko z rodzicem. A to właśnie miłość ojca i matki jest potrzebna do prawidłowego rozwoju dziecka. Kary z czysto psychologicznego punktu widzenia są jedynie odwetem wystosowanym w dziecko za niewłaściwe zachowanie i umyślnym zadaniem mu cierpienia. Nawet jeśli osiągniemy cel w postaci posłuszeństwa, będzie ono motywowane wyłącznie strachem, a samo dziecko zacznie zamykać przed nami swoje serce. W naturalny sposób będzie więc uciekać się do oszustw, kłamstw oraz nauczy się, że ranienie innych w imię własnych celów jest dopuszczalne.
Fakt 3. – Wychowanie dziecka powinno składać się w 80 proc. z więzi z dzieckiem i w 20 proc. z korygowania jego zachowania
Domy, w których dziecko pozbawione zostaje należytej uwagi i troski, z reguły częściej doświadczają emocji nieprzyjemnych, niezadowolenia, stanów depresyjnych, rozczarowania, zgorzknienia. Sama bliskość jest niezwykle istotna w budowaniu wszelkich innych relacji z dzieckiem i z łatwością eliminuje wiele zachowań, które najzwyklej w świecie oceniamy słowami „niegrzeczny”, „nieposłuszny”. Bliskość nie tylko fizyczna, ale także emocjonalna, czułość, radość – to sposoby na nawiązanie osobistej relacji z dziećmi.
Fakt 4. – 90 proc. dzieci chwalonych za wysiłek wybiera trudniejsze zadania
Chwaląc dzieci, oceniajmy wysiłek jaki włożyli w daną czynność, czyli opiszmy co widzimy na obrazku, ile zadań wykonali prawidłowo, ile czasu pomogli nam w sprzątaniu. Nie mówmy „jesteś super”, „zdolna dziewczynka”, lecz „Musiałeś się bardzo napracować”. Podkreślając wysiłek, dajemy dziecku zmienną, którą może kontrolować. Zaczyna wierzyć, że może kontrolować własny sukces. Kładąc nacisk na wrodzoną inteligencję, odbieramy dziecku kontrolę, a to nie pomaga w radzeniu sobie z niepowodzeniem.
Fakt 5. – Dzieci jedzące więcej warzyw i owoców mają znacznie wyższe IQ niż te jedzące śmieciowe jedzenie
Okazuje się, że sposób żywienia naszych dzieci w bezpośredni sposób wpływa na rozwój ich mózgu, a więc warunkuje wiele zachowań i zdolności. Dzieci, które jedzą dużo przetworzonej żywności, np. chipsów i słodyczy, mają niższy iloraz inteligencji niż rówieśnicy na zdrowszej diecie. Istotne jest także chodzenie spać o regularnych porach.
Fakt 6. – Inteligencja emocjonalna warunkuje wyższą kreatywność dziecka
Badania nad kreatywnością zrealizowane przez Centrum Inteligencji Emocjonalnej Yale wykazały, że wśród osób o podobnym IQ inteligencja emocjonalna była czynnikiem decydującym o wyższej kreatywności w porównaniu do innych. Jeśli więc chcemy pobudzić nasze dziecko do pracy twórczej, musimy wpierw pozwolić mu wyrazić jego emocje, zamiast je tłumić i ukrywać.
Czy znasz wyżej wymienione fakty na temat zachowania najmłodszych? Spróbuj już dziś zastosować je w swojej codziennej pracy z dziećmi!
