Co zrobić, gdy ktoś dokucza mojemu dziecku

Wkroczenie w nowe środowisko szkolne, przedszkolne czy podwórkowe wiąże się z procesem adaptacji do nowej grupy rówieśniczej. Nie zawsze proces ten przebiega bezproblemowo. Dokuczanie ze strony innych dzieci jest zjawiskiem, które wymaga natychmiastowej reakcji ze strony dorosłych opiekunów, bowiem w dalszej przyszłości może przerodzić się u dziecka w obniżoną samoocenę, choroby somatyczne, zaburzenia zachowania, a nawet stany depresyjne. Dlaczego dzieci dokuczają sobie nawzajem? Jak reagować, gdy ktoś zacznie dokuczać naszemu dziecku? Wyjaśniamy poniżej!

Zjawisko dokuczania wśród dzieci wiąże się z zaniżonym poczuciem własnej wartości i brakiem zdolności do odczuwania satysfakcji z własnych osiągnięć. Dziecko może bowiem nauczyć się odczuwać satysfakcję albo z wykonanej pracy, albo z gnębienia innych. Dokuczanie, obmawianie i stosowanie mowy nienawiści jest ściśle związane z drugim rodzajem poszukiwania „przyjemności” i budowaniem własnego ego kosztem „uniżania” innych członków grupy rówieśniczej. Takie zachowania należą bez wątpienia do patologii społecznych, którym jako dorośli powinniśmy przeciwdziałać.

- Autopromocja - KLIKNIJ NA GRAFIKĘ-

Jak rozpoznać, że nasze dziecko mogło paść ofiarą dokuczania ze strony rówieśników? Po pierwsze, niechętnie udaje się do placówek edukacyjnych, niekiedy pogarsza swoje wyniki w nauce, często zamyka się w sobie i nie reaguje na zachęty spotkania się z kolegami. Za każdym razem powinniśmy starać się porozmawiać z dzieckiem w celu uzyskania informacji o jego stanie emocjonalnym oraz o przyczynie jego zaburzeń w zachowaniu. Starajmy się szczegółowo poznać obraz sprawu z jego strony, dowiedzieć się w jakich momentach dochodzi do zjawiska, z jakiej przyczyny oraz kto uczestniczy w tym procederze. W relacji dziecka zwróćmy uwagę również na fakty, czy po stronie naszego syna lub córki nie istnieje problem – być może kogoś prowokuje do takich zachowań lub zachowuje się nieodpowiednio.

Jak reagować, gdy ktoś dokucza mojemu dziecku?

1. Zrób wywiad środowiskowy – zapytajmy rodziców, zaufanego kolegę, opiekunów, pedagogów czy posiadają wiedzę na temat danej sytuacji.
2. Mediacja – jeśli nasze przypuszczenia się potwierdzą, konieczne jest spotkanie z oprawcą w celu upomnienia go oraz poinformowania, że doprowadza do krzywdy drugiego człowieka. Należy rozmawiać spokojnie, lecz stanowczo i wyjaśnić konsekwencje takiego zachowania. Zadbajmy również o możliwość wyrażenia własnego zdania oprawcy. Jeśli sytuacja związana jest z cięższego rodzaju przewinieniem wówczas konieczna może się okazać również rozmowa z rodzicem dziecka. W przypadku hejtu dokonywanego w murach szkolnych niezbędna może się także okazać obecność nauczyciela w trakcie rozmowy i przeprowadzenie specjalnej lekcji na temat szkodliwości tego zjawiska.
3. Ucz dziecko jak może i powinno się zachować w podobnej sytuacji – przekaż, że każdej osobie należy się szacunek. Jeśli nie czuje się szanowane, powinno się bronić i powiedzieć, że nie życzy sobie takich słów. Naucz go również wyrażania własnych uczuć oraz mówienia o własnych emocjach, nieatakowania słownie drugiej osoby i nieobrażania jej. Wytłumacz, że to negatywne zachowanie oprawców powinno być dla nich powodem do wstydu. Jeśli dziecko nie radzi sobie emocjonalnie, poproś o ponowne zwrócenie się do Ciebie z problemem.
4. Zadbaj o szczerą, bliską i serdeczną relację z dzieckiem – wówczas będzie wiedziało, że zawsze może Ci o wszystkim powiedzieć, że zawsze zostanie wysłuchane i zrozumiesz jego postępowanie. Powiedz, że zawsze jesteś po jego stronie i pomożesz mu w rozwiązaniu problemu.
5. Wspieraj budowanie poczucia wartości u dziecka – badania wskazują, że dzieci, które czują się wartościowe, nie dokuczają innym, gdyż nie potrzebują się w ten sposób podbudowywać. Pokazuj mocne strony, ucz reagowania na trudne sytuacje oraz niepozwalania sobie na docinki ze strony innych. Naucz, że swoich praw trzeba bronić.
6. Zwracaj uwagę na potrzeby dziecka – naturalną potrzebą każdego dziecka jest bycie akceptowanym przez grupę. Zaproponuj mu znajomość z innymi osobami, które nie przejawiają patologicznych zachowań oraz staraj się unikać towarzystwa tych, które obrażają innych.

Czy zdarzyło się, że rówieśnicy dokuczali Twojemu dziecku? Spróbuj wówczas zastosować jeden z wyżej wymienionych sposobów radzenia sobie z poniżaniem wśród rówieśników i zadbaj, aby Twoje dziecko umiało samodzielnie przeciwstawić się oprawcom w podobnych sytuacjach.