Święto Pracy jest potrzebne. Powinno mieć jednak tradycję i charakter narodowy tak, żeby dziś pracujący mieli jasne punkty odniesienia, żeby świętując własną pracą, mogli się uczyć szacunku dla pracy innych i przez to nabywali umiejętności współpracy z innymi pracującymi.
Potrzebę zaistnienia takiego święta postulowałem w artykule w numerze 208 „Gazety Obywatelskiej” z 20 grudnia 2019 r.
Pierwsze, skromne z powodu panujących obostrzeń pandemicznych, obchody Święta Pracy, oparte na chrześcijańskim i polskim etosie pracy, odbyły się 1 maja 2021 r. w katedrze wawelskiej, na moją prośbę skierowaną do abp. Marka Jędraszewskiego. Kościół akcentując godność i znaczenie pracy, obchodzi w tym dniu wspomnienie św. Józefa Rzemieślnika. Inicjatorem jest klub historyczny Bractwo Kopackie z olkuskiego PTTK, którego jestem prezesem, kultywujący tradycję Bractwa powstałego w 1446 r. pod patronatem kard. Zbigniewa Oleśnickiego (spoczywającego w prezbiterium katedry), skupiającego kopaczy, czyli górników kopiących pod ziemią. Epitafium Zbigniewa Oleśnickiego znajduje się obok sarkofagu króla Kazimierza Wielkiego. Wspólne nasze narodowe tradycje dobrej pracy chcemy świętować, aby praca była traktowana jako wartość i element naszej tożsamości narodowej. Uroczystość w obecności przewodniczącego sejmiku województwa Małopolskiego prof. Jana Dudy, rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod pomnikiem św. Jana Pawła II na dziedzińcu katedry, potem odbyła się msza święta odprawiona w katedrze przez biskupa ordynariusza gliwickiego Jana Kopca przy Ołtarzu Ojczyzny.
Inicjatywa nasza była powodem zgłoszenia deklaracji przez prof. Jana Dudę, i przyjęcia jej przez Sejmik Województwa Małopolskiego z lutego br. „O obchodach Narodowego Święta Pracy w Małopolsce 1 maja 2021 r.”.
List do uczestników uroczystości od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, odczytał minister Wojciech Kolarski.
– Franciszek Rozmus
Warszawa, 1 maja 2021 roku
Uczestnicy uroczystej pierwszomajowej mszy świętej w katedrze wawelskiej
Ekscelencjo Księże Arcybiskupie! Czcigodni Kapłani!
Szanowni Przedstawiciele Władz Lokalnych!
Szanowni Członkowie Organizacji i Środowisk Społecznych
kultywujący chrześcijański i polski etos pracy!
Drodzy Państwo!
Święty Jan Paweł II, dawny metropolita krakowski i gospodarz wyjątkowego miejsca, w którym się
Państwo zebrali, głosił, że praca stanowi jeden z najważniejszych przejawów społecznej i twórczej
natury ludzkiej; że nosi na sobie szczególne znamię człowieka i człowieczeństwa, znamię osoby działającej we wspólnocie osób. W tej perspektywie każdy uczciwy trud, którego celem jest zapewnienie sobie i swojej rodzinie godnych warunków życia i ekonomicznej niezależności, każda
działalność zarobkowa, której owoce przyczyniają się do pokoju, dobrobytu i rozwoju całego społeczeństwa – w sposób oczywisty zasługuje na szacunek i uznanie.
Poprzedzona wiekami ustroju niewolniczego idea godności i wolności człowieka jako osoby utrzymującej się z własnej pracy dojrzewała stopniowo, szczególnie w obrębie świata chrześcijańskiego. Pośród świadectw tej ewolucji wskazać można status górników w dawnej Polsce. Swoją stanową odrębność i przywileje wolni gwarkowie podkreślali organizując się w zrzeszenia takie, jak np. religijno-zawodowe Bractwo Kopackie – założone 575 lat temu przy klasztorze augustianów w Olkuszu, a zatwierdzone i objęte patronatem przez spoczywającego w katedrze wawelskiej arcybiskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Przy tym sama ta świątynia, wzniesiona i przez wieki odnawiana staraniem znakomitych rzemieślników, może być uznana za wspaniały pomnik ludzkiej pracy – dobrowolnego, wspólnego, sprawiedliwie nagradzanego wysiłku, dzięki któremu dokonują się rzeczy niezwykłe, piękne i trwałe.
Przemiany społeczne i gospodarcze gwałtownie przyspieszyła XIX-wieczna rewolucja przemysłowa. Przyniosła ona bezprecedensowy postęp techniczny, naukowy, ekonomiczny, a w ślad za nim istotną poprawę przeciętnych warunków życia. Zarazem jednak zwiększyło się rozwarstwienie społeczne i związane z nim napięcia. Tak powstały warunki do narodzin i popularności ideologii marksistowskiej, z jej wizją społeczeństwa rozdzieranego walką klas – niszczycielskim dla naszej cywilizacji permanentnym konfliktem, który miał podsycać chciwość i cynizm posiadających, a z drugiej strony desperację i zawiść niezamożnych. Koncepcji tej przeciwstawiano między innymi chrześcijański solidaryzm, jak również zakorzenione w europejskiej tożsamości tradycje zawodowych samorządów, cechów i stanów, słusznie chlubiących się wkładem, jakie wniosły w życie społeczne i gospodarcze.
Warto odwołać się do tych historycznych faktów, aby na nowo przemyśleć współczesną treść i przesłanie Święta Pracy. Choć jego początki wiążą się z działalnością IX-wiecznej lewicy – której postulaty są już dzisiaj w większości spełnione – obecnie Pierwszy Maja jednoczy wszystkich, którzy, bez względu na wyznawany światopogląd, chcą uczcić codzienny trud pracowników różnych profesji i specjalności. Ów wspólnotowy i skupiony na godności pracy charakter dzisiejszego święta jest bardzo cenną wartością. Na szczęście ten dzień nie jest już okazją do wyreżyserowanych manifestacji poparcia dla komunizmu – czyli dla ideologii i ustroju, który skazywał pracujących na faktyczne zniewolenie, zindustrializowany wyzysk i ciągły niedostatek.
Jednak trzeba dołożyć starań, aby dzisiaj i w przyszłości to ważne święto nie zostało zdominowane przez idee rozłamu i negacji naturalnych więzi społecznych. Jego sens nie może oddalić się od realiów świata pracy. Niech ten dzień będzie świętem solidarności wszystkich, którzy swoją pracą chcą budować dobrą przyszłość naszego narodu i państwa.
Dziękują za inicjatywę propagujące właśnie takie pojmowanie Święta Pracy, życzę Państwu wytrwałości oraz skuteczności podejmowanych przez Państwa działań. Serdecznie wszystkich
Państwa pozdrawiam.
Z wyrazami szacunku i sympatii
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Andrzej Duda
