Krajowy Plan Odbudowy (KPO) to opracowane w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej formalne ramy dysponowania środkami europejskimi. Dokument stanowić ma kompleksowy program reform i projektów strategicznych finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Reform, które przeprowadzone sprawnie pozwolą wzmocnić gospodarkę i społeczeństwo, pozostawiając jednak olbrzymie zadłużenie, które będą spłacać kolejne pokolenia Polaków. Realizacja programu zakończy się po pięciu latach, czyli w 2026 roku. Zdaniem Premiera Morawieckiego Krajowy Plan Odbudowy, stanowi swoisty wstęp do Polskiego Nowego Ładu, którego głównym beneficjentem będą polskie rodziny, będą Polacy.
„Polski Nowy Ład to nasz plan na czas po pandemii, w którym przedstawione zostaną przede wszystkim zamierzenia i propozycje dotyczące wielu dziedzin życia społecznego i gospodarczego. To nasza odpowiedź na rzeczywistość postcovidową” – czytamy na stronie polskinowylad.pis.org.pl.
Analizy i debata publiczna
Sporządzenie projektu Krajowego Planu Odbudowy zostało poprzedzone oceną sytuacji społeczno-gospodarczej spowodowanej wybuchem pandemii COVID-19, identyfikacji wyzwań związanych z odbudową i transformacją gospodarki Polskiej i Europejskiej. Przeprowadzono szereg konsultacji społecznych z udziałem podmiotów publicznych, samorządów terytorialnych, przedsiębiorców, przedstawicieli środowisk akademickich i opiniotwórczych oraz społeczeństwa obywatelskiego. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej rozszerzyło proces konsultacji KPO o wysłuchania publiczne, prezentując nową formę szerokiego dialogu społecznego o nieznanej dotychczas jakości. Dzięki temu, możliwa stanie się nie tylko poprawa jakości planów działań w najbliższej perspektywie finansowej, ale także radykalnie zmienić się może ich społeczny odbiór i trafność działań.
Zmiany prawa, partycypacja i kreatywność
Transformacja cyfrowa oznacza ogromny wysiłek na rzecz wdrożenia nowych technologii. Dodatkowo niezbędne jest stworzenie mechanizmu umożliwiającego partycypację społeczną w kluczowych procesach realizowanych w administracji, zwłaszcza tworzeniu prawa. Konieczna jest poprawa komunikacji naukowej, wspierającej otwartość wszystkich ludzi na innowacje oraz zmiany społeczne i technologiczne. Należy zwiększyć możliwości udziału zainteresowanych obywateli w kształtowaniu procesów polityki innowacyjnej.
Rozwój polskiej gospodarki zależy od udanej transformacji cyfrowej
Od ponad dwóch dekad obserwujemy rosnące zastosowanie technologią cyfrową ze strony przedsiębiorstw, instytucji publicznych i obywateli. Specyfiką gospodarki cyfrowej jest niematerialny przepływ danych i informacji, postępująca automatyzacja pracy fizycznej i umysłowej przebiegająca w warunkach coraz większej elastyczności z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Procesy cyfryzacji nabierają charakteru powszechnego i globalnego. W rezultacie zmienia się sposób produkcji i konsumpcji, organizacji rynku , charakter pracy, stosunki zatrudnienia, podstawowe funkcje państwa i sposób ich realizacji.
Transformacja czy rewolucja cyfrowa?
Proces związany z transformacją cyfrową wymaga ogromnego wysiłku na rzecz wdrożenia nowych technologii. Stanowi jeden z najsilniejszych trendów w rozwoju społeczeństw, która równocześnie warunkuje dalszy rozwój w każdej dziedzinie. Obejmuje kompleksowe zmiany związane z zastosowaniem technologii cyfrowej we wszystkich aspektach życia społeczeństwa. Jest narzędziem umożliwiającym korzystanie z usług publicznych, świadczenia pracy, edukacji, zdrowia , kultury i aktywności społecznej. W obecnej sytuacji to właśnie instytucje państwowe powinny wyznaczać kierunki rozwoju, tworząc najbardziej korzystne warunki dla procesu wdrażania technologii cyfrowych oraz wyposażając obywateli i przedsiębiorstwa w odpowiednie narzędzia potrzebne w procesie cyfrowej transformacji.
Transformacja cyfrowa określana jest jako „cyfrowa rewolucja”, bo dzieje się naprawdę szybko, niemal z dnia na dzień – jak prawdziwa rewolucja. Nie ma czasu na lata analiz, przygotowań, powolnego wdrażania – zmiany dokonują się bardzo szybko. Przykład nauka zdalna, która w sytuacji kryzysu COVID-19 z dnia na dzień przeniosła nauczanie z sal szkolnych do internetu. To umożliwiła „cyfrowa transformacja” nauczania ze stacjonarnego na zdalne. Tylko „cyfrowa gotowość” sprawiła, że ta nagła zmiana była możliwa do zrealizowania w warunkach jakie pojawiły się w kryzysie pandemii. „Cyfrowa gotowość” oznacza bowiem chęć pracy za pomocą technologii, nastawienie na poznawanie nowych oraz szybkie dostosowywanie się do zmian.
Cyfrowa transformacja czyli …?
Transformacja to nic innego jak integracja technologii cyfrowej we wszystkich obszarach działalności państwa jest to także zmiana kulturowa, wymagająca gotowości do nauki. Jest integralnie powiązana ze zmianą sposobu myślenia, wprowadzaniem innowacji, i nowych modeli zarządzania i świadczenia usług publicznych. Transformacja cyfrowa to także inwestycji na rzecz zwiększenia rozwiązań cyfrowych w szkołach, wyposażenie w komputery uczniów i nauczycieli oraz zwiększenie poziomu kompetencji cyfrowych społeczeństwa.
Cyberbezpieczeństwo i digitalizacja zasobów
Cyberbezpieczeństwo to zespół różnego rodzaju działań, procesów i technik, które zapewniają ochronę sieci informatycznych, programów, danych oraz urządzeń przed atakami hakerskimi oraz nieautoryzowanym dostępem. Digitalizacja, cyfryzacja, ucyfrowienie to wprowadzenie do pamięci komputera tradycyjnych, drukowanych lub rękopiśmiennych materiałów archiwalnych w postaci danych cyfrowych metodą skanowania. O znaczeniu transformacji cyfrowej świadczą dwie sytuacje kryzysowe z Krakowa. Pierwsza to pożar miejskiego archiwum w Krakowie, które wskutek braku digitalizacji bezpowrotnie mogło utraci
98 proc. swoich zasobów. A drugi kryzys związany z cyberprzestępstwem w wyniku którego, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego przestał wykonywać swoje funkcje publiczne. Krakowskie kryzysy pokazały jak pilne są inwestycje na rzecz cyberbezpieczeństwa . Transformacja będzie obejmować także zmiany prawne – np. w ramach ułatwień w prowadzeniu inwestycji w zakresie sieci szerokopasmowych (sieci stacjonarnych, bezprzewodowych) i prawo krajowe zostanie dostosowane do unijnego. Cyberbezpieczeństwo i digitalizacja zasobów stanowi odporność państwa na sytuacje kryzysów. To jednak wymaga stworzenia odpowiedniego środowiska regulacyjnego oraz infrastruktury, które gwarantowałoby najwyższe standardy w zakresie cyberbezpieczeństwa.
Transformacja cyfrowa fundamentem zrównoważonego rozwoju !
Krajowy Plan Odbudowy umożliwi skuteczne wprowadzenie transformacji cyfrowej, na podstawie zdefiniowanych potrzeb inwestycyjnych i wskazanych narzędzi do ich realizacji. Wskazane w KPO działania tworzą spójny plan oddziaływań na sferę technologii, tworzenia i wdrożenia rozwiązań i aplikacji, rozbudowy infrastruktury przesyłu, gromadzenia i zabezpieczania danych oraz rozwoju kompetencji cyfrowych. Techniki cyfrowe mają najszersze z możliwych zastosowanie i są obecne w każdej gałęzi gospodarki od ochrony zdrowia, poprzez przemysł do administracji publicznej włącznie. Część z nich będzie służyła szerszemu wykorzystaniu technik cyfrowych w życiu gospodarczym, społecznym, nauce i szkole. Administracja publiczna tworząc popyt na nowoczesne rozwiązania informatyczne, implementując najnowsze usługi do administracji cyfrowej i nowoczesnych zabezpieczeń informatycznych oraz ochrony danych, może odgrywać istotną rolę cyfryzacji gospodarki. Niezbędne są kolejne rozwiązania cyfrowe dla różnego rodzaju usług publicznych dla obywateli, które stały się kluczowe w czasie pandemii, w tym działania na rzecz cyfrowej szkoły (wyposażenie w laptopy uczniów i nauczycieli), dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia. Jednak sprawne zarządzanie transformacją cyfrową państwa i gospodarki wymaga przekształcenia instytucji publicznych w organizacje w większym niż dotąd stopniu skupione na obywatelu i przedsiębiorstwach. Bez mentalnych i prawnych zmian, transformacja cyfrowa Polski będzie nadal opóźniona.
Podstawowym warunkiem skuteczności powyższych działań jest zapewnienie powszechnego dostępu do internetu szerokopasmowego mieszkańcom obszarów wiejskich. Stoimy przed jako społeczeństwo, Przed wyzwaniem by precyzyjnie i rzetelnie zdiagnozować, niezbędne potrzeby w zakresie transformacji cyfrowej. Konieczne jest uwzględnienie różnic i sporządzenie kompleksowych rozwiązań o charakterze wyrównawczym na rzecz obszarów o niskim poziomie dostępu do szybkiego internetu, wraz z przyspieszeniem prowadzonych dotychczas działań.
To od zaawansowania transformacji cyfrowej zależeć będzie szansa na przemodelowanie polskiej gospodarki i wzmocnienia innowacyjnego potencjału krajowych firm. Transformacja cyfrowa jest warunkiem odejścia polskich firm od nieaktualnych i mało efektywnych modeli biznesowych. Otworzy polskie firmy na nowe rynkowe i technologiczne trendy. A wszystko będzie możliwe dzięki Krajowemu Planowi Odbudowy, który dla swojej skuteczności musi być ambitny i nowatorski , aby sprostał wyjątkowej sytuacji, w której się znaleźliśmy.
