Niemal każdy z nas jest posiadaczem smartfona, bez którego trudno dziś wyobrazić sobie nasze codzienne życie. Urządzenia te zastąpiły popularne niegdyś telefony komórkowe i stacjonarne. Niestety ich produkcja wiąże się najczęściej z szeregiem nieetycznych działań nie tylko wymierzonych w środowisko naturalne, lecz także w ubogą ludność innych kontynentów. Dlaczego posiadanie smartfona jest nieekologiczne oraz w jaki sposób możemy zastąpić to urządzenie innym zamiennikiem?
Lepszy model
Producenci smartfonów swoimi reklamami zachęcają nas co roku do zmiany naszego modelu na nowszy odpowiednik. Mimo iż nasze urządzenie jest nadal zdatne do użycia, często ląduje w śmieciach lub po prostu odkładane jest w szufladzie, podczas gdy my możemy się cieszyć lepszą jakością zdjęć i większą ilością pamięci nowszego modelu (przeciętny iPhone jest obecnie wymieniany na nowy średnio co 18 miesięcy, a Samsung co 16,5 miesiąca). O tym jak zgubne jest takie postępowanie wyjaśniają najlepiej skutki, jakie dla środowiska naturalnego niesie masowa produkcja tych urządzeń.
Rosnące emisje CO2
Aby stworzyć smarfton niezbędne jest bowiem wydobycie metali ziem rzadkich. Procesy te stanowią od 85 do 95 proc. emisji dwutlenku węgla związanych z jego produkcją. Zawartość metali szlachetnych w typowym telefonie wynosi dziś ok. 100 g, a ich wydobycie jest niezwykle energochłonne i przez to zanieczyszczające środowisko. Sytuacji nie poprawia również wciąż rosnący rozmiar wyświetlaczy, co zwiększa emisje o kolejne tony CO2. W 2007 r. sektor IT odpowiedzialny był za 1 proc. śladu węglowego pozostawianego na Ziemi przez człowieka. Szacuje się, że do 2040 r. będzie to już 14 proc. całej emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Czy wiesz, że samo wyprodukowanie nowego smartofona zużywa tyle zasobów i emituje tyle zanieczyszczeń, ile używanie go przez 10 lat?
Praca dzieci w Demokratycznej Republice Konga
Niezbędny do wyprodukowania smartfona jest dzisiaj kobalt. Amnesty International udokumentowało, iż zostały wypracowane szkodliwe praktyki w kontekście poszanowania praw człowieka i wpływu na środowisko związanego z wydobyciem tego pierwiastka. Warunki pracy przy pozyskaniu tego metalu są zazwyczaj nieludzkie, a koncerny informatyczne nie są obecnie zobligowane do działań na rzecz ich poprawy. Kobalt wydobywa się głównie w Demokratycznej Republice Konga, gdzie zarówno dorośli jak i dzieci bez kasków i zabezpieczeń wydobywają z podziemi ten cenny pierwiastek, posługując się dłutami i hakami. To właśnie w Demokratycznej Republice Konga w tzw. pasie miedzianym istnieją największe na świecie złoża kobaltu, który jest surowcem ubocznym w górnictwie miedzi i cyny. Wykorzystywany jest on przede wszystkim do produkcji baterii litowo-jonowych, co w dobie elektryfikacji urządzeń dodatkowo zwiększa popyt na jego wydobycie. Dzieci sortują lub łupią wydobywane kamienie z tym pierwiastkiem, a wdychanie powstającego przy tym toksycznego pyłu powoduje często śmiertelną chorobę płuc. Praca najczęściej trwa 10-12 godzin każdego dnia w słońcu, zimnie i deszczu, a zarobki wahają się na poziomie 2-3 dolarów dziennie. Wydobycie litu wiąże się z kolei z ogromnym zapotrzebowaniem na wodę, a proces ten może dodatkowo doprowadzić do uwolnienia pierwiastków toksycznych i szybkiej utraty gatunków morskich.
Jeśli możesz, zrezygnuj
Niestety posiadanie nowego telefonu jest dziś wyznacznikiem naszego statusu oraz znacząco wpływa na nasz wizerunek. Jeśli jednak nie zmienimy naszych konsumpcyjnych przyzwyczajeń, skutki takich działań dla naszej planety oraz ludności krajów trzeciego świata mogą być dramatyczne. Trudno jest dziś zrezygnować całkowicie z używania smartfona, aczkolwiek jest to możliwe. Z pewnością warto się zastanowić po co jest nam potrzebne to urządzenie? Czy jest nam niezbędne w celu kontaktowania się z bliskimi, czy tez po prostu stanowi nasze źródło szybkiej i taniej rozrywki? Jeśli tak, warto zastąpić czasochłonne i bezproduktywne przeglądanie tablic mediów społecznościowych dobrą książką, a sam smartfon prostym telefonem komórkowym. Nie dosyć, że uda nam się zaoszczędzić czas, który tak łatwo marnujemy na tych urządzeniach, to także nasz telefon posłuży nam znacznie dłużej niż klasyczny smartfon, który jest zaprogramowany do prawidłowego użytku na określony czas.
