Wicemarszałek województwa dolnośląskiego Marcin Krzyżanowski zainicjował samorządowy program profilaktyki raka jelita grubego na Dolnym Śląsku.
Z inicjatywny wicemarszałka województwa dolnośląskiego – Marcina Krzyżanowskiego powstał samorządowy program profilaktyki raka jelita grubego. Program kierowany jest do mieszkańców Dolnego Śląska, a włączające się do programu gminy gwarantują im dostęp do bezpłatnych badań profilaktycznych.
Wszystko dzieje się we współpracy z Dolnośląskim Centrum Onkologii (podmiotem medycznym samorządu województwa), które przekazuje gminom pakiet testów na krew utajoną w kale w ramach projektu realizowanego przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego „Profilaktyka i wczesne wykrywanie nowotworów złośliwych dolnego odcinka przewodu pokarmowego – badanie na krew utajoną w kale dla kobiet i mężczyzn”.
„Przy współpracy z Dolnośląskim Centrum Onkologii we Wrocławiu stworzyliśmy samorządowy program profilaktyki nowotworów jelita grubego. Do tej pory działania profilaktyczne prowadziliśmy we Wrocławiu z dobrym skutkiem dla jego mieszkańców, obecnie wychodzimy poza granice Wrocławia, aby zachęcić samorządowców z całego Dolnego Śląska do aktywnej działalności na rzecz profilaktyki. W czasach epidemii koronawirusa nie możemy zapominać o zagrożeniu jakie niosą inne choroby, zwłaszcza choroby nowotworowe.”
mówi Wicemarszałek Marcin Krzyżanowski
Wykonanie testu na krew utajoną w kale jest pierwszy etapem diagnostyki nowotworów raka jelita grubego. Testy służą do ilościowego oznaczania krwi utajonej w kale, która nie jest widoczna gołym okiem. Nieprawidłowy wynik sugeruje, że może wystąpić krwawienie w przewodzie żołądkowo-jelitowym, które wymaga dodatkowych badań. Dalsza diagnostyka obejmować będzie przede wszystkim badanie kolonoskopowe, które jest podstawowym badaniem przesiewowym w przypadku nowotworów jelita grubego. Jeśli u pacjenta zostaną wykryte zmiany nowotworowe trafia on na ścieżkę kompleksowej opieki onkologicznej.
W programie badań przesiewowych raka jelita grubego mogą wziąć udział:
· Osoby w wieku 50 – 65 lat, niezależnie od wywiadu rodzinnego
· Osoby w wieku 40 – 49 lat, które mają krewnego pierwszego stopnie, u którego rozpoznano raka jelita grubego
· Osoby w wieku 25 – 49 lat, ze stwierdzoną mutacją genetyczną.
Mieszkańcy danej gminy mogą odebrać bezpłatne testy z wyznaczonego przez gminę miejsca, a następnie wykonać badanie we własnym domu. Następnie pacjent zwraca próbkę wraz z wypełnioną ankietą, a gmina przekazuje testy do Dolnośląskiego Centrum Onkologii, gdzie próbki są poddane analizie.
„Badanie na krew utajoną w kale jest badaniem, które pozwala nam na wykrycie ewentualnych zmian w jelicie grubym w sposób najmniej inwazyjny. W przypadku uzyskania dodatniego wyniku zapraszamy chorego na badanie kolonoskopowe, które jest podstawowym badaniem przesiewowym, następnie chory ten wchodzi w ścieżkę kompleksowej opieki, jeżeli jest taka potrzeba – do kompleksowego leczenia onkologicznego.”
dodaje dr n. med. Ireneusz Pawlak z Dolnośląskiego Centrum Onkologii we Wrocławiu
Po uzyskaniu wyniku testu na krew utajoną pacjent ma możliwość skorzystania z bezpłatnego badania kolonoskopowego w ramach Programu badań przesiewowych raka jelita grubego Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych. Do badania kwalifikują się osoby spełniające powyższe kryteria wiekowe oraz które nie miały wykonanego badania kolonoskopowego w ciągu ostatnich 10 lat.
Do programu przystąpiły już:
– gmina Ruja, testy można odebrać w Ośrodku Zdrowia w Tyńcu Legnickim,
– gmina Legnickie Pole, testy można odebrać w Gminnej Przychodni Zdrowia w Legnickim Polu,
– gmina Męcinka, testy można odebrać w Gminnym Ośrodku Zdrowia w Piotrowicach,
– gmina Udanin, testy można odebrać w Poradni POZ w Udaninie,
– gmina Oława, testy można odebrać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Oławie.
– gmina Polkowice, testy można odebrać w Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych,
– gmina Bolków, testy można odebrać w SP ZOZ w Bolkowie,
– gmina Mysłakowice, testy można odebrać w SP ZOZ w Mysłakowicach,
– gmina Kamienna Góra, testy można odebrać w Urzędzie Gminy Kamienna Góra.
– gmina Czernica, testy można odebrać w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej.
W najbliższym czasie program będzie rozszerzany o kolejne samorządy.
Bezpłatny test na obecność krwi utajonej można otrzymać również we Wrocławiu, w jednej z 5 lokalizacji:
– Centrum Medyczne Dobrzyńska – Punkt Informacyjny Klienta, III piętro, Pn – pt 8:00 – 15:00,
– Obwód Lecznictwa Kolejowego – Gabinet zabiegowy pok. 203, II piętro, Pn – pt 8:00 – 17:00,
– Dolnośląskie Centrum Medyczne DOLMED – Laboratorium, II piętro Pn – pt 6:30 – 18:00,
– Dolnośląskie Centrum Onkologii – WOK Budynek F, boczne wejście, I piętro, Pn – pt 8:00 – 15:00,
-Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu – Ośrodek Profilaktyki, Diagnostyki Terapii NowotworówPoziom 0Pn- pt 8:00 – 16:00.
Uruchomiony program profilaktyki nowotworów jelita grubego ma związek z realizowanym na terenie Dolnego Śląska pilotażem onkologicznym. 1 lutego 2019 roku na terenie województwa dolnośląskiego wystartował pilotaż sieci onkologicznej w ramach Krajowej Sieci Onkologicznej. Na Dolnym Śląsku ośrodkiem koordynującym pilotaż jest DCO, uczestniczy w nim też 12 innych placówek na terenie całego województwa. Celem pilotażu jest m.in. to, aby mieszkańcy województwa (niezależnie od miejsca zamieszkania) mieli równy dostęp do procedur i leczenia na najwyższym poziomie. Istotne jest również skrócenie czasu oczekiwania na wizytę pierwszorazową, badanie diagnostyczne oraz wynik badania. Pilotaż onkologiczny obejmuje 5 rodzajów nowotworów: piersi, płuca, jajnika, jelita grubego oraz gruczołu krokowego.
Wśród wdrożonych działań w ramach pilotażu onkologicznego na Dolnym Śląsku są:
– uruchomiona infolinia onkologiczna,
– Zmniejszono czas oczekiwania na przyjęcie do poradni onkologicznej,
– Skrócono czas oczekiwania na wyniki badań,
– Zapewniono koordynatora na etapie diagnostyki wstępnej,
– Wprowadzono standaryzację procesu leczenia pacjenta onkologicznego,
– Wprowadzono analizę kompletności diagnostyki oraz histopatologii,
– Wprowadzono monitorowanie jakości realizowanych świadczeń.
W efekcie realizacji pilotażu onkologicznego na Dolnym Śląsku zebrano dane obrazujące wysoki odsetek pacjentów z nowotworem jelita grubego w wysokich stadiach zaawansowania nowotworu.
Większości zmian można byłoby uniknąć poprzez regularny udział mieszkańców Dolnego Śląska w programach przesiewowych – w tym przypadku w kolonoskopii.
„W przypadku wielu nowotworów szansa na wyleczenie znacznie wzrasta, jeśli choroba zostanie rozpoznana we wczesnym stadium. Dlatego tak ważne są badania przesiewowe, które pomagają w wykryciu choroby we wczesnej, zwykle bezobjawowej fazie rozwoju. Ich systematyczne przeprowadzanie mogłoby radykalnie ograniczyć umieralność na niektóre z nowotworów, w tym nowotwory jelita grubego.”
podkreśla Wicemarszałek Marcin Krzyżanowski
Choroby nowotworowe są nadal jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce. Biorąc pod uwagę dane epidemiologiczne na temat przyczyn umieralności w Polsce, zgony z powodu chorób nowotworowych znalazły się na drugim miejscu. W ciągu najbliższych 10 lat nowotwory staną się pierwszą przyczyną zgonów w Polsce. Województwo dolnośląskie jest jedynym z regionów o najwyższym współczynniku zgonów w Polsce. Według mapy potrzeb zdrowotnych w województwie dolnośląskim na przestrzeni lat 2016-2029 wzrośnie liczba nowych przypadków nowotworów złośliwych z poziomu 14,1 tys. do 16,5 tys.
