Udar mózgu wymaga niezwłocznej hospitalizacji, ze względu na duże zagrożenie zdrowia, ale także i życia. Każda minuta od pojawienia się objawów jest niezwykle cenna, ponieważ im dłużej czasu minie, zanim osobą chorą zajmie się specjalista, tym mniejsze są szanse na przeżycie chorego oraz niepożądane następstwa zdrowotne. I w tym również stopień niepełnosprawności. Dlatego tak ważne jest niezwłoczne wezwanie pomocy specjalistycznej, bądź przewiezienie chorego do szpitala. Co z kolei będzie możliwe, tylko w sytuacji, kiedy chory bądź z otoczenia, była wyedukowana w tym temacie, by świadomie i natychmiast po rozpoznaniu objawów podjąć decyzje o szukaniu lekarskiej pomocy. Podstawowymi objawami, które powinny wzbudzić czujność są:
- Wykrzywione usta, opadający jeden kącik ust,
- Opadająca ręka,
- Utrudniona artykulacja,
- Rozmazane widzenie.
Jeśli spostrzeżemy je u kogoś, bądź u samego siebie, niezwłocznie należy poszukać pomocy specjalisty lekarza, a jeszcze lepiej udanie się do specjalistycznej placówki, gdzie będzie możliwa szybka diagnoza i ewentualna pomoc. W tabeli poniżej dokładnie zostało opisane większość objawów:
| Objawy ruchowe | Osłabienie lub niesprawność: · Jednej kończyny, · Obu kończyn po tej samej stronie ciała, · Trzech kończyn, · Wszystkich kończyn |
| Objawy czuciowe | · Zaburzenia lub utrata czucia w obrębie jednej lub większej liczby kończyn (analogicznie do zaburzeń ruchowych) · Zaburzenia widzenia lub zaniewidzenie jednooczne · Zaburzenia pola widzenia (zaburzenia obuoczne) dwojenie lub podwójne widzenie |
| Zaburzenia mowy | · Trudności w rozumieniu mowy – afazja czuciowa · Trudności w doborze słów – afazja ruchowa · Trudności w artykulacji słów – dyzartria · Trudności w czytaniu/pisaniu/liczeniu |
| Zaburzenia zachowania | · Trudności w wykonywaniu codziennych czynności: ubieraniu się, myciu, spożywaniu posiłków, · Dezorientacja czasowo-przestrzenna · Zaburzenia pamięci, zwłaszcza świeżej |
| Zaburzenia równowagi | · Trudności w przyjęciu i utrzymaniu postawy pionowej |
Jeżeli pomimo znajomości występujących objawów, nie ma się pewności, można to bardzo prosto sprawdzić, a mianowicie prosząc osobę podejrzaną o uśmiech. Należy wtedy przyjrzeć się dokładnie jej ustom. Można jeszcze poprosić o uniesienie obu rąk do góry, ponad głowę. Osoba, która ma początki udaru, nie będzie tego w stanie zrobić dwoma rękoma, jedna zostanie na dole. Jeśli pomimo tego nadal mamy wątpliwości, poprośmy o powtórzenie prostego zdania. Prawdopodobnie zrobi to bardzo niewyraźnie, bądź wcale nie będzie mogła. Te kilka prostych testów, naprawdę może komuś uratować zdrowie, a nawet życie.
Niezwykle ważnym aspektem w ograniczaniu następstw udarów ma odpowiednia rehabilitacja. Dzięki specyficznemu treningowi i odpowiedniej zachęcie, osoba rehabilitowana może nawet odzyskać utracone funkcje, ale przede wszystkim zwiększyć niezależność. Już od pierwszej doby po udarze znacznie ma właściwe ułożenie pacjenta, a następnie ponowne nauczenie chorego wszystkich czynności samoobsługowych.
O ile wiek, płeć czy uwarunkowania genetyczne są czynnikami na które nie ma się wpływu, to na inne elementy stwarzające zagrożenie wystąpienia udaru mózgu można skutecznie wpłynąć, zmniejszając ryzyko zajścia tego nieprzyjemnego i groźnego incydentu. Do głównych czynników, które podlegają regulacji, zaliczamy zmianę stylu życia. Choroby układu krążenia stwierdzone u osób powodują większą zapadalność na udar mózgu, dlatego należy ściśle stosować się do zaleceń lekarza, regularnie się badać. Do najważniejszych czynników ryzyka udaru, które można modyfikować w tym zakresie należą palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, aktywność fizyczna, dieta oraz masa ciała. Badacze potwierdzają, że palacze są narażeni na ponad dwukrotnie większe ryzyko udaru mózgu. Okazuje się, że zaprzestanie palenia tytoniu może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia udaru mózgu o około 50%. Alkohol stwarza także zagrożenie powstania udaru, jednak badania nie są jednoznaczne, ponieważ okazuje się, że wypicie w ciągu dnia jednego kieliszka czerwonego wina może wpłynąć korzystnie na organizm i zmniejszyć ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Wystarczy 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego, co drugi dzień, aby znacznie obniżyć zapadalność na schorzenia sercowo-naczyniowe, w tym także udar mózgu. Dobrym przykładem takich aktywności będzie szybki spacer, nording walking, jazda na rowerze. Pomoże to również zredukować zbyt wysoką masę ciała, która może stanowić także wysokie zagrożenie, jeśli jest zbyt duża.
źródło: „Udary mózgu– rosnący problem w starzejącym się społeczeństwie” Raport Instytutu Ochrony Zdrowia
