Wynika to z faktu, iż Sąd Okręgowy w Warszawie powziął wątpliwość, jak należy intepretować zawartą przez strony umowę, która w całości stanowi wytwór ubezpieczyciela.
W tym miejscu należy przypomnieć, że na tak postawione pytanie zarówno judykatura, jak i doktryna znalazły już odpowiedź i nie powinno tak postawione pytanie doczekać się odpowiedzi ze strony Sądu Najwyższego.
W orzecznictwie bowiem już wielokrotnie podkreślano, że głównymi świadczeniami stron wynikającymi z zawieranej umowy ubezpieczenia są: po stronie ubezpieczyciela spełnienie świadczenia ubezpieczeniowego w przypadku zajścia wypadku ubezpieczeniowego, a po stronie ubezpieczającego obowiązek zapłaty składki ubezpieczeniowej (tak przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 14 maja 2010 r., sygn. akt VI ACa 1175/09).
Należy zatem wnioskować, że w sprawie obecnie rozstrzyganej przez Sąd Najwyższy, postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia („OWU”) jednoznacznie wskazują, że opłata likwidacyjna, czy też podobna do niej opłata, nie wynika z zajścia wypadku ubezpieczeniowego. OWU zwykle przewidują, że opłata likwidacyjna pobierana jest w razie wygaśnięcia umowy ubezpieczenia, na skutek nie zapłacenia przez ubezpieczającego składki, czy też na skutek wypowiedzenia umowy przez ubezpieczającego.
Tymczasem na gruncie utrwalonego orzecznictwa, w umowie ubezpieczenia każde zachowanie ubezpieczyciela inne niż wypłata odszkodowania będąca skutkiem wystąpienia zdarzenia ubezpieczeniowego, nie może być uznane za świadczenie główne. Ta okoliczność przesądza o tym, że opłaty likwidacyjnej nie można traktować jako świadczenia głównego w przypadku wypłaty przez ubezpieczyciela świadczenia w razie przedterminowego rozwiązania umowy ubezpieczenia na życie wraz z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
Co więcej, większość OWU w swojej treści jednoznacznie wskazuje, jakie świadczenie jest uznawane przez ubezpieczyciela za główne świadczenie stron umowy, poprzez określenie przedmiotu ubezpieczenia. OWU określają mianowicie, że przedmiotem ubezpieczenia jest życie ubezpieczonego, a ubezpieczenie obejmuje śmierć ubezpieczonego w okresie odpowiedzialności towarzystwa z tytułu udzielenia ochrony ubezpieczeniowej, względnie jego dożycie.
Jeżeli zatem nawet w sprawie rozstrzyganej obecnie przez Sąd Najwyższy zakład ubezpieczeń sformułował OWU w taki sposób, że swoich obowiązków nie określił wprost jako „świadczenie główne”, to podkreślić należy, że zgodnie z prawem wszelkie wątpliwości co do rozumienia przez strony umowy ubezpieczenia rodzaju swoich głównych obowiązków powinny być tłumaczone na korzyść konsumenta. Ponieważ ubezpieczeni nie mieli wpływu na treść OWU formułowanych przez zakłady ubezpieczeń, to wszelkie występujące w nich niejasności są skutkiem braku należytej staranności w formułowaniu precyzyjnych OWU przez ubezpieczycieli. Za niedopowiedzenia OWU nie może odpowiadać ubezpieczony co wynika też wprost z zapisów ustawy (art. 12 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej).
