Co do zasady za szkodę komunikacyjną odpowiada zakład ubezpieczeń, który zawarł z właścicielem lub użytkownikiem pojazdu umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zatem kiedy pojazd zarejestrowany jest za granicą, jest niemal pewne, że za szkodę odpowie zakład ubezpieczeń niemający siedziby w Polsce. I tutaj pojawia się obawa przed niezliczoną ilością formalności do załatwienia – otóż nie! Firmy te posiadają bowiem reprezentantów, którymi są krajowe zakłady ubezpieczeń.
Kim jest reprezentant? Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, to pełnomocnik zakładu ubezpieczeń wykonującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej działalność w zakresie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, umocowany w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż państwo siedziby zakładu ubezpieczeń zgodnie z prawem państwa, w którym jest ustanowiony, co najmniej do dokonywania czynności prawnych niezbędnych do wypłaty lub odmowy wypłaty odszkodowania w imieniu i na rachunek reprezentowanego zakładu ubezpieczeń.
Mając jednak na uwadze treść art. 81 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zadaniem reprezentanta do spraw roszczeń jest likwidacja szkód wyłącznie w ramach prowadzonego postępowania likwidacyjnego. W konsekwencji reprezentant nie może występować w postępowaniu sądowym w imieniu zakładu ubezpieczeń.
Z kim więc walczyć jeśli nie zgadzasz się ze sposobem zakończenia postępowania likwidacyjnego przez reprezentanta? Twoje powództwo powinno być skierowane bezpośrednio przeciwko zakładowi ubezpieczeń sprawcy, który ponosi odpowiedzialność za dane zdarzenie.
Są jednak także sytuacje, w których funkcję organu odszkodowawczego pełni Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. I tak na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych poszkodowany, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, może zgłosić żądanie odszkodowawcze do organu odszkodowawczego, jeżeli zdarzenie, z którego wynikła szkoda, zaistniało za granicą, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie trzecim i było spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego zarejestrowanego za granicą, w państwie członkowskim Unii Europejskiej, gdy:
(1) reprezentant do spraw roszczeń nie udzielił odpowiedzi na zgłoszone żądanie odszkodowawcze w terminie 3 miesięcy od dnia zgłoszenia żądania,
(2) zakład ubezpieczeń nie ustanowił reprezentanta do spraw roszczeń,
(3) w terminie 60 dni od dnia zdarzenia nie został zidentyfikowany zakład ubezpieczeń osoby odpowiedzialnej za szkodę,
(4) zidentyfikowanie pojazdu okazało się niemożliwe
Dodatkowo na mocy art. 123 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych odpowiada za szkody będące następstwem wypadków, które miały miejsce na terytorium:
(1) Polski i powstały w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe są sygnatariuszami porozumienia wielostronnego,
(2) Polski i powstały w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe podpisały z biurem umowy o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń, pod warunkiem istnienia ważnej zielonej karty wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe.
Wybór należy do Ciebie. Pozwać możesz bezpośrednio zakład ubezpieczeń sprawcy wypadku lub Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. A pamiętać należy jedynie o tym, że w żadnym wypadku pozwanym w sprawie nie może być reprezentant.
