Co odróżnia je od wypadku drogowego ?
Przede wszystkim skala zdarzenia. Katastrofa zakłóca w sposób groźny i nagły ruch lądowy, a jej skutki są dotkliwe i rozległe, czyli no: dotknęła większą liczne pokrzywdzonych bądź dotyczy mienia większej wartości. Musi to być tego rodzaju zdarzenie , które powoduje szkody mające cechy powszechności tj, w rozmiarach i zasięgu nie dające się przewidzieć (tak: SN 20.03.1972R. V KRN 209/72). Katastrofę może stanowić „prowadzenie we wczesnych godzinach wieczornych, po ruchliwych ulicach miasta i drodze międzynarodowej o dużym nasileniu ruchu, samochodu ciężarowego o dużej masie, przez nietrzeźwego kierowcę (…) oraz spowodowanie w wyniku takiej jazdy zderzenia z innym pojazdem, skutkującym śmierć kilku jego pasażerów i ciężkie kalectwo innych” (wyrok SN z dnia 25 kwietnia 1980 r., IV KR 87/80, OSP 1980, z. 12, poz. 234); pozostawienie przez operatora walca drogowego na środku drogi sterty niezabezpieczonej masy bitumicznej (wyrok z dnia 4 stycznia 1972 r., V KRN 544/71, LEX nr 21454). Sam fakt, że sprawca prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, nie przesądza jeszcze o sprowadzeniu przez niego niebezpieczeństwa katastrofy (wyrok SN z dnia 24 marca 1970 r., V KRN 55/70, OSNKW 1970, nr 7-8, poz. 93).
Warto podkreślić, że podmiotem przestępstwa spowodowania katastrofy może być każdy, nie tylko uczestnik ruchu. Może nim być konstruktor pojazdu lub urządzenia, dystrybutor ruchu, a także osoby z zewnątrz dokonujące zamachu, np. przez przestawienie semaforów, rozkręcenie szyn kolejowych itp. (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 28 czerwca 1991 r., II AKr 45/91, OSA 1991, nr 4, poz. 21).
Jaka kara?
Sankcją przewidzianą za wyżej opisane przestępstwo jest kara pozbawienia wolności od roku do lat 10, a Jeżeli następstwem czynu jest śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 1 W razie skazania sprawcy prowadzącego pojazd mechaniczny, jeżeli był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd może orzec nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Sąd może orzec również zakaz prowadzenia pojazdów, obowiązek naprawienia szkody nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego.
