NIEZGŁOSZENIE WNIOSKU O UPADŁOŚĆ
Obecnie na skutek coraz liczniejszych problemów z płynnością finansową spółek wspomnieć trzeba, że członkowie zarządu sp. z o.o. odpowiadają za niezgłoszenie wniosku o upadłość spółki. Co więcej kara jaką może ponieść taka osoba to grzywna, ograniczenie wolności (do 12 miesięcy) a nawet pozbawienie wolności do roku czasu.
Co zrobić by uniknąć tak poważnych konsekwencji? Przede wszystkim ustalić musimy kiedy upłynął przewidziany w przepisach termin dwóch tygodni od dnia powstania stanu niewykonywania przez spółkę jej zobowiązań lub ujawnienia faktu, że majątek spółki nie wystarcza na zaspokojenie długów wobec wierzycieli. Jest to o tyle ważne, ponieważ czas popełnienia omawianego przestępstwa rozpoczyna się pierwszego dnia po upływie terminu od powstania warunków uzasadniających, według przepisów, upadłość spółki, a kończy z chwilą złożenia przez zobowiązanego wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, ustania warunków uzasadniających upadłość spółki bądź utraty przez sprawcę statusu osoby zobowiązanej do zgłoszenia takiego wniosku (tak SN w postanowieniu z dnia 25 marca 2010 r., IV KK 315/09, Biul. SN 2010, nr 7, s. 14).
Skutecznym środkiem by wykazać, iż odpowiedzialność taka nie zachodzi będzie wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, w której to opinii wskazany zostanie dokładnie dzień, w którym zaszła konieczność złożenia wniosku o upadłość w imieniu spółki. Co więcej, biegły dokonując analizy dokumentów księgowych spółki oceni czy istniejąca sytuacja finansowa spółki czyni ją niewypłacalną oraz czy niewykonywanie zobowiązań ma charakter trwały. Uchylić się od odpowiedzialności będą mogli również ci spośród członków zarządu (likwidatorów), którzy na podstawie ksiąg handlowych i bilansów spółki wykażą, że w czasie, gdy zarząd spółki spoczywał w ich rękach, stan jej interesów był taki, że nie uzasadniał złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub otwarcie postępowania układowego. Zwolnieni od odpowiedzialności będą również ci członkowie zarządu, którzy po objęciu swojej funkcji i ustaleniu stanu interesów spółki, natychmiast złożyli odpowiedni wniosek.
Należy pamiętać o tym, że z przypisaniem winy członkowi zarządu mamy do czynienia zarówno w sytuacji, gdy w ogóle nie zgłoszono wniosku o upadłość spółki handlowej, jak i wówczas, gdy zrobiono to już po upływie przewidzianego dla dokonania tej czynności terminu.
Kolejnym elementem w strukturze przestępstwa jest wina osoby odpowiedzialnej, przez co należy rozumieć to że członek zarządu jest świadomy, iż powinien zgłosić wniosek o upadłość a tego nie czyni. W sytuacji, gdy działa by osiągnąć dla siebie korzyść majątkową sąd może wymierzyć karę w górnej granicy bądź wymierzyć karę pozbawienia wolności i grzywnę.
Ponadto, by mówić o zawinieniu członka zarządu nie ma znaczenia czy wierzyciel spółki poniósł szkodę wskutek niezłożenia wniosku o upadłość, ponieważ dla sądu i prokuratury istotne jest czy w sensie formalnym doszło do prawidłowego złożenia wniosku o upadłość. Tylko ten fakt ma znaczenie dla pociągnięcia danej osoby do odpowiedzialności i wymierzenia stosownej kary.
